This article is more than 1 year old
วิวัฒนาการวัคซีนโควิดโฉมใหม่ จากแผ่นแปะ มาถึงสเปรย์ฉีดจมูก
ในขณะที่ไวรัสโควิดเอริส (Eris) ซึ่งเป็นสายพันธุ์ย่อยของ SARS-CoV-2 กำลังระบาดทั่วโลก เรามาทำความรู้จักวัคซีนประเภทใหม่ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต
Published 17 August 2023 11:25am
Updated 17 August 2023 3:22pm
By Emma Brancatisano
Presented by Chayada Powell
Source: SBS
Image: วัคซีนต้านโควิดในอนาคตจะเป็นอย่างไร (SBS)
กว่าสามปีที่มีการระบาดใหญ่ของโควิด-19 ความพยายามในการพัฒนาวัคซีนที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นยังดำเนินต่อไปอย่างไม่หยุดยั้งเพื่อรับมือกับสายพันธุ์ใหม่ที่เกิดขึ้น
ไวรัสสายพันธุ์ล่าสุดที่เรียกว่า Omicron subvariant EG.5.1 หรือ เอริส (Eris) กำลังกลายเป็นสายพันธุ์ที่มีการระบาดมากที่สุดในสหราชอาณาจักรและสหรัฐอเมริกาในปัจจุบัน จากรายงานของสถาบันเคอร์บี้แห่งมหาวิทยาลัยนิวเซาท์เวลส์พบว่า
ล่าสุดในออสเตรเลียมีรายงานผู้ป่วยโควิดจาดสายพันธุ์ดังกล่าว 68 ราย
ในขณะเดียวกันทั่วโลกก็มีการดำเนินการวิจัยทางการแพทย์แก่ผู้เข้าร่วมทดลองรับวัคซีนโควิดตัวใหม่หลายร้อยราย
จากการสรุปภาพรวมล่าสุดขององค์การอนามัยโลกพบว่า ณ. วันที่ 30 มีนาคม 2566 มีผู้เข้าร่วมการทดลองวัคซีน 199 รายที่อยู่ในระหว่างขั้นตอนแรกคือการพัฒนาก่อนการศึกษาทางคลินิก (pre-clinical development)
ในขั้นที่ 2 เป็นการศึกษาและทดลองวัคซีนกับมนุษย์ 183 ราย และมีการศึกษาเปรียบเทียบระหว่าง วิธีรักษาแบบต่างๆ ในขั้นที่3 50 ราย(ในกลุ่มประชากรขนาดใหญ่และจากภูมิภาคและประเทศต่างๆทั่วโลก) และ ขั้นที่ 4 ซึ่งเป็นขั้นตอนการเฝ้าระวัง 11 ราย ขั้นตอนนี้ดำเนินการหลังจากวัคซีนได้รับอนุญาตและเผยแพร่สู่สาธารณะ
Hundreds of clinical trials for COVID vaccine candidates are underway, according to the World Health Organization. Source: SBS
ศาสตราจารย์ นิโคลัส วูด จาก National Center for Immunization Research and Surveillance (NCIRS) และศาสตราจารย์ด้านวัคซีนวิทยาคลินิกที่มหาวิทยาลัยซิดนีย์ กล่าวว่า "เรายังดำเนินการพัฒนาวัคซีนอย่างไม่หยุดยั้ง"
วัคซีนในปัจจุบันสามารถป้องกัน “เอริส” ได้หรือไม่
ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าสายพันธุ์ใหม่ดังกล่าวเป็นไวรัส SARS-CoV-2 ที่เกิดการจำลองแบบมาจากโควิด-19 ซึ่งมีคำถามว่าการการฉีดวัคซีนตัวเดิมจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันเพียงพอหรือไม่
"แนวคิดพื้นๆ เลยคือคือถ้าตัวไวรัสมีการเปลี่ยนแปลงไป วัคซีนที่เราเคยใช้กับสายพันธุ์ก่อนหน้าจะยังคงใช้งานได้หรือไม่"
ศาสตราจารย์ นิโคลัส วูด กล่าว
เขาเปรียบเทียบกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ซึ่งมีการปรับปรุงเพื่อรับมือกับไวรัสสายพันธุ์ใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปทุกปี
ศาสตราจารย์ วูด เปิดเผยว่า
“เราทำงานร่วมกับบริษัทพัฒนาวัคซีนโควิดสองแห่ง คือ Pfizer และ Moderna ที่ใช้เทคโนโลยี messenger RNA (mRNA) ที่มันสามารถเปลี่ยนรหัส mRNA เพื่อออกแบบวัคซีนที่มีความแตกต่างกันได้”
"พวกเขาพัฒนาวัคซีนใหม่โดยการนำเอาไวรัสสายพันธุ์เดิมและสายพันธุ์ใหม่มารวมกัน ซึ่งเรีกว่า วัคซีนไบวาเลนต์ ( bivalent vaccine )"
ศาสตราจารย์ เอเดรียน เอสเทอร์แมน ประธานสาขาชีวสถิติและระบาดวิทยา (Biostatistics and Epidemiology) แห่งมหาวิทยาลัยเซาท์ออสเตรเลีย กล่าวว่า ชื่ออย่างเป็นทางการของไวรัสเอริส คือ XBB.1.9.2.5.1 ซึ่งหมายความว่าเป็น "การรวมตัวของไวรัสสายพันธุ์ย่อยที่เกิดก่อนหน้านี้"
เขากล่าวว่าวัคซีนไบวาเลนต์ mRNA ในปัจจุบันซึ่งมีไวรัสสายพันธุ์ดั้งเดิมและสามารถป้องกันสายพันธ์ B.A.4/5 ยังคงมีประสิทธิภาพป้องกันสายพันธุ์ย่อย XBB ที่เป็นสายพันธุ์ใหม่ซึ่งรวมถึง “เอริส” ด้วย
แต่เขาหวังว่าการปรับปรุงวัคซีนโมโนวาเลนต์หรือวัคซีนเดี่ยวจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันที่ดีกว่า
การผลักดันให้ปรับปรุงวัคซีนโควิดชนิดเดี่ยว (โมโนวาเลนต์)
ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา บริษัท Pfizer-BioNTech และ Moderna ได้ยื่นคำร้องเพื่อขออนุมัติวัคซีนโมโนวาเลนต์ที่ดัดแปลง XBB.1.5 ไปยังหน่วยงานกำกับดูแลในต่างประเทศ ซึ่งรวมถึงสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (US FDA) และ European Medicines Agency (EMA)
ซึ่งเป็นไปตามคำแนะนำจากองค์การอนามัยโลกในการปรับปรุงองค์ประกอบแอนติเจนของวัคซีน โควิด-19 เพื่อเพิ่มการตอบสนองของภูมิคุ้มกันต่อไวรัสสายพันธุ์ใหม่
ด้านโฆษกของคณะกรรมาธิการควบคุมดูแลผลิตภัณฑ์ด้านสุขภาพของออสเตรเลีย (Therapeutic Goods Administration หรือทีจีเอ) (Therapeutic Goods Administration หรือทีจีเอ) กล่าวว่ายังไม่ได้รับใบสมัครจากบริษัทยาใดๆ ให้ขึ้นทะเบียนวัคซีน XBB สำหรับใช้ในออสเตรเลีย
แม้ว่าเราไม่สามารถบังคับให้ผู้พัฒนาวัคซีนยื่นใบสมัครได้ แต่ทีจีเอยินดีรับใบสมัครวัคซีนโควิด-19 ที่ป้องกันสายพันธุ์ XBBได้โฆษก ทีจีเอ
“ทีจีเอจะตรวจสอบข้อมูลที่ได้รับจากผู้บริษัทพัฒนาวัคซีนอย่างเป็นอิสระและเราจะตัดสินใจในบริบทของออสเตรเลียเอง"
Government figures from August show the percentage of people from different age groups who have had a COVID booster in the last six months. Source: SBS
วัคซีน โควิด-19 ในอนาคต จะเป็นอย่างไร
ศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมน กล่าวว่า บริษัทผลิตวัคซีนต่างๆ ทั่วโลกกำลังพัฒนาวัคซีนประเภท "ครอบจักรวาล"
เขากล่าวว่ามันเป็นการตอบสนองในสถานการณ์ที่ประชาชนมีการฉีดวัคซีนน้อยลง จากสถิติชี้ว่าชาวออสเตรเลียที่มีอายุมากฉีดวัคซีนกระตุ้นโควิดตัวล่าสุดน้อยกว่าร้อยละ 50
เห็นได้จากตัวเลขล่าสุดที่เปิดเผยจากรัฐบาลกลาง ณ วันที่ 4 สิงหาคม พบว่าชาวออสเตรเลียที่มีอายุมากกว่า 65 ปีจำนวน 2,131ได้เข้ารับการฉีดวัคซีนกระตุ้นการป้องกันโควิดล่าสุดในช่วงหกเดือนที่ผ่านมา ซึ่งคิดเป็นจำนวนร้อยละ 47.7 ของประชากรทั้งหมดในช่วงอายุนี้
และช่วงหกเดือนที่ผ่านมา ชาวออสเตรเลียที่อายุมีอายุระหว่าง 30-49 ปีฉีดวัคซีนกระตุ้นร้อยละ 6.5 และร้อยละ 4.2 สำหรับผู้ที่มีอายุระหว่าง 18-29 ปี
วัคซีนไร้เข็มเป็นอย่างไร
การฉีดยาอาจเป็นเป็นเรื่องที่น่ากลัวสำหรับบางคน
ศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมน กล่าวว่ากำลังมีการดำเนินการพัฒนาวัคซีนไร้เข็มประเภทต่างๆ รวมถึงยาพ่นจมูกหรือยาดม ซึ่งวัคซีนประเภทใหม่บางชนิดนี้ได้รับอนุญาตให้ใช้ในอินเดียและจีนแล้ว
เขากล่าวว่าวัคซีนโฉมใหม่เหล่านี้มีศักยภาพที่จะเป็น "การแก้เกม" ของคนที่ไม่ชอบเข็ม
ศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมน อธิบายว่า
“พวกเขาแค่วางวัคซีนตรงจุดที่ไวรัสเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งอยู่ในเยื่อบุในระบบจมูกและในลำคอ”
"ด้วยเหตุนี้วัคซีนจึงมีศักยภาพที่ยับยั้งไม่ให้ไวรัสแพร่กระจายในร่างกายตั้งแต่ขั้นแรก"
ส่วนทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยซิดนีย์กำลังทดสอบ 'แผ่นแปะ' วัคซีนไร้เข็มสำหรับกลุ่มเสี่ยง แผ่นแปะหรืออุปกรณ์ถูกเคลือบด้วยวัคซีน ซึ่งวัคซีนนี้สามารถซึมไปยังชั้นเซลล์ใต้ผิวหนังซึ่งอุดมไปด้วยเซลล์เม็ดเลือดขาวซึ่งทำหน้าที่ในระบบภูมิคุ้มกันได้ทันที
วัคซีนดังกล่าวอยู่ระหว่างการพัฒนาตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนปีที่แล้วและยังไม่ได้รับการอนุมัติให้ใช้
วัคซีนครอบจักรวาล
ศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมนกล่าวว่าบริษัทพัฒนาวัคซีนทั่วโลกกำลังทดลองวัคซีนชนิดใหม่ที่เรียกว่าวัคซีนป้องกันไวรัสโคโรนาหรือวัคซีนป้องกันในวงกว้าง
“วัคซีนที่ว่านี้สามารถป้องกันไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ต่างๆ ได้ ไม่ใช่แค่ SARS-CoV-2 แต่รวมถึงไวรัสโคโรนาประเภทอื่นๆ ด้วย”
มันเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น แต่ในขณะนี้ยังไม่มีการทดลองทางคลินิกแต่มันยังอยู่ในขั้นตอนการพัฒนา ผมคิดว่ามันคือสิ่งที่จะเกิดขึ้นและจะปกป้องเราจากโรคระบาดในอนาคตศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมน
Other types of COVID-19 vaccines could be on the horizon. Source: AAP / Peter Byrne/PA/Alamy
วัคซีนใหม่จะมีประสิทธิภาพสามารถป้องกันการติดเชื้อ COVID ได้หรือไม่
ศาสตราจารย์ วูด กล่าวว่าวัคซีนรุ่นต่อไปบางตัวได้รับการออกแบบเพื่อเสริมสร้างการตอบสนองระบบภูมิคุ้มกันของเรา
“วัคซีนที่เราใช้อยู่ในขณะนี้ช่วยป้องกันเราจากการป่วยร้ายแรงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งหมายถึงมีอัตราการรักษาตัวในโรงพยาบาลน้อยลงและอัตราการเสียชีวิตน้อยลงด้วย แต่มันอาจไม่สามารถหยุดการติดเชื้อได้”
ศาสตราจารย์ เอสเทอร์แมน ก็มีความคิดเห็นในทางเดียวกัน เขากล่าวว่า
“เมื่อไวรัสโควิด SARS-CoV-2 เริ่มแพร่ระบาดเป็นครั้งแรก เราไม่รู้ว่าเราจะมีวัคซีนป้องกันมันได้หรือไม่ แต่หลังจากนั้น เราพัฒนาวัคซีน mRNA เหล่านี้ และมันมีประสิทธิภาพมากในการต่อต้านสายพันธุ์เดิม แต่เนื่องจากวัคซีนได้กลายพันธุ์ไปมาก มันเลยสามารถป้องกันในวงแคบลง”
"สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งที่เราต้องทำตอนนี้คือพยายามผลิตวัคซีนที่สามารถหยุดการติดเชื้อได้ หรืออย่างน้อยก็ลดจำนวนการติดเชื้อลง"
โฆษกกรมสาธารณสุขและการผู้สูงอายุ (Department of Health and Aged Care) กล่าวว่า รัฐบาลออสเตรเลียได้ทำข้อตกลงแยกต่างหาก 5 ฉบับสำหรับการจัดหาวัคซีน COVID-19 และได้ซื้อปริมาณที่เพียงพอเพื่อเสริมความต้องการในปัจจุบันและอนาคต เขาเปิดเผยว่า
“กลุ่มวัคซีนที่หลากหลายนี้ช่วยให้ชาวออสเตรเลียมีทางเลือกมากขึ้นและทำให้รัฐบาลสามารถจัดการกับข้อกังวลติ่ไวรัสสายพันธุ์ใหม่ต่างๆ ในอนาคต”
"เราทำงานอย่างใกล้ชิดกับบริษัทพัฒนาวัคซีนเพื่อให้แน่ใจว่าเราสามารถเข้าถึงวัคซีนที่ทันสมัยที่สุดได้ และเราจะจัดหาวัคซีนที่ได้รับการอนุมัติจากจีพีเอเท่านั้น"
คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์
บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่
เรื่องราวที่น่าสนใจ
ผลสำรวจล่าสุดชี้ลูกจ้างที่ทำงานจำเป็นรายได้ไม่พอจ่ายค่าเช่าบ้าน
Share
