آیا تا به حال در موقعیتی قرار گرفتید که حس کنید دوستان استرالیایی‌تان با شوخی‌های خود شما را مسخره می‌کنند؟
نگران نباشید، شما قطعا تنها کسی نیستید که این حس را دارید!
به دنیای طنز و جوک‌های استرالیایی خوش آمدید!
ششمین اپیزود مجموعه «دریچه‌ای به استرالیا» درباره جوک‌های استرالیایی‌ها که چندین دهه است که تازه واردها را سردرگم کرده است و خانم دکتر مرضیه صادق‌پور، پژوهشگر، نویسنده و استاد رشته زبانشناسی فرهنگی در Deakin University مهمان برنامه ماست.
اولین موضوعی که درباره آن صحبت می‌کنیم اینکه حس شوخ طبعی استرالیایی به طعنه‌آمیزی و خشکی معروف است. اما این به چه معناست؟
خانم دکتر مرضیه صادق‌پور با اشاره به تنوع فرهنگی جامعه استرالیا می گوید که شوخی کردن در استرالیا بسیار متداول و بیشتر برای ایجاد رابطه دوستانه و ابراز صمیمیت است و نه برای کنایه زدن و مسخره کردن فرد.
در بسیاری از کشورها ممکن است که تمسخر و طعنه زدن به یک دوست، نشانه صمیمیت با آن دوست نباشد، اما در استرالیا، برعکس، این کار نشانه واضحی از استحکام رابطه آنها است.
در این خصوص پژوهشی نیز در دانشگاه هاروارد انجام شده که استفاده از طعنه و لطیفه در گفتار را نشانه هوش انسان توصیف کرده‌اند. بر اساس این مطالعه، جک‌های طعنه‌آمیز نوعی ابراز خلاقیت بین دو نفر است و فعالیت مغز برای درک این نوع گفتار مانند تمرین یک ورزش فکری است. اما این محققان می‌گویند که برای پیشگیری از ایجاد سوء تفاهم، این طنز کنایه آمیز، محدود به صحبت با افرادی است رابطه نزدیکی با هم دارند و به یگدیگر اعتماد دارند.
یک خصوصیت دیگر طنز در استرالیا این است که مردم در مورد همه چیز شوخی می‌کنند، از جمله شوخی در شرایطی که در کشورها و فرهنگ‌های دیگر تابو یا غیرقابل قبول است. برای مثال، اغلب می‌شنوید که استرالیایی‌ها حتی در مراسم تشییع جنازه می‌خندند و شوخی می‌کنند.
Australia-Humor Source: SBS
خانم صادق‌پور در این خصوص و در مقایسه زبان طنز در فارسی وانگلیسی، و در ایران و در استرالیا معتقد است که تفاوت بسیار زیادی وجود دارد با توجه به عواملی از جمله باورها، تضادها، سمبل‌ها و البته آزادی بیان حاکم بر دو کشور.
یاد گرفتن این جوک‌ها و زبان طنز برای مهاجرها چه اهمیتی دارد؟ و فهمیدن این زبان چه تاثیری در ارتباطات اجتماعی یک مهاجر میتواند داشته باشه؟ خانم مرضیه صادق‌پور به اهمیت یاد گرفتن جوک و طنز برای مهاجران اشاره می‌کند و آن را راهی موثر برای برقراری ارتباط و درک یک فرهنگ می‌نامد.
نکته دیگری که ممکن است با آن برخورد کرده باشید اینکه استرالیایی‌ها درباره خودشان هم جوک می‌گویند. آنها در ادامه همان طعنه‌آمیز بودن طنزشان، ارزش خود را در مقابل دیگران کمتر ابراز می‌کنند تا فروتن باشند و این پیام را بدهند که همه با هم برابر هستند.
پایان کلام اینکه اگر با یک نوع شوخ طبعی عجیب استرالیایی مواجه شدید، به خصوص اگر به آن عادت ندارید، بدانید که آنها فقط سعی می کنند با جوک‌هایشان تنش موجود در شرایط را کاهش دهند و به نوعی نیمه پر لیوان را ببینند.
مجموعه پادکست‌های «دریچه‌ای به استرالیا» یا Australia Explained ابتدا توسط خانم مرام اسماعیل از ساخته شده است.
مطالب بیشنر:
دریچه‌ای به استرالیا: ورزشی‌ترین کشور جهان
