Ngân sách 2022: Ai hưởng lợi, ai thiệt thòi?

Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers đã thông báo ngân sách đầu tiên của Đảng Lao động trong chín năm. Ai là người hưởng lợi, ai bị thiệt thòi, và chính sách này sẽ ảnh hưởng gì đến bạn?

Budget winners and losers.

Who were the winners and losers of the October 2022 federal budget? Source: SBS

Key Points
  • Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers đã công bố ngân sách Lao động đầu tiên trong chín năm.
  • Ai là người hưởng lợi, ai bị thiệt thòi, và chính sách này sẽ ảnh hưởng gì đến bạn?

Tổng trưởng ngân khố Jim Chalmers đã thông báo ngân sách đầu tiên của Đảng Lao động trong chín năm.

Ngân sách được đưa ra trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao, những thách thức toàn cầu phải đối mặt, thiên tai khắc nghiệt và gần một nghìn tỷ đô la tiền nợ.

Ông Chalmers cho biết ngân sách sẽ cung cấp các khoản cứu trợ có trách nhiệm, đầu tư vào mục tiêu cụ thể trong nền kinh tế nhiều biến động và có sự thay đổi ngân sách phù hợp.

"Đặt ra giới hạn là tên của trò chơi trong ngân sách này," ông nói hôm thứ Ba. Vậy ai là người hưởng lợi và ai bị thiệt thòi, ngân sách sẽ tác động đến bạn như thế nào?

Người chiến thắng

Cha mẹ đang đi làm

Trước cuộc bầu cử, chính phủ đã tăng ngân sách cho các gia đình, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi dịch vụ chăm sóc trẻ em và nghỉ phép có lương của cha mẹ đang nhận được trợ cấp đáng kể.

Từ tháng 7 năm 2023, tỷ lệ trợ cấp chăm sóc trẻ em sẽ tăng từ 85% lên 90% đối với các gia đình có thu nhập dưới 80.000 đô la. Tỷ lệ trợ cấp sau đó sẽ giảm dần cho đến khi đạt 530.000 đô la.

 Các gia đình sẽ tiếp tục nhận được mức trợ cấp cao hơn cho đứa con thứ hai và đứa trẻ tiếp theo của họ từ năm tuổi trở xuống, khoản trợ cấp lên đến 95%.

 Ngoài ra, chính phủ đang đầu tư 531,6 triệu đô la trong bốn năm để mở rộng chương trình Nghỉ phép của Phụ huynh được hưởng lương (PPL), tăng tổng số lượng lên 26 tuần kể từ tháng 7 năm 2026.

Mỗi năm sẽ có thêm hai tuần từ tháng 7 năm 2024 đến tháng 7 năm 2026, tăng tổng thời lượng thêm sáu tuần.

 Phụ nữ

Chính phủ Albanese đã nhiều lần hứa thúc đẩy bình đẳng giới và đã nhắc lại điều này trong các báo cáo ngân sách của mình.

Ngoài nghỉ phép của cha mẹ được trả lương và trợ cấp chăm sóc trẻ em - cả hai khoản mà chính phủ cho biết sẽ cải thiện bình đẳng kinh tế của phụ nữ và chênh lệch lương theo giới - nhiều sáng kiến cho sự an toàn của phụ nữ sẽ được hỗ trợ với số tiền 1,7 tỷ đô la.

Chính sách cho thêm 10 ngày nghỉ việc hưởng lương cho gia đình có nạn nhân bị bạo lực gia đình, và đầu tư vào nhà ở xã hội nhằm giữ giá cả phải chăng để hỗ trợ phụ nữ và trẻ em bị bạo lực gia đình.

Sinh viên và ngành giáo dục

Cùng với các tiểu bang và vùng lãnh thổ, chính phủ đang đầu tư 1 tỷ đô la vào các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và trườngTAFE miễn phí thông qua khóa học Kỹ năng kéo dài một năm.

Vào năm 2023, sẽ có 180.000 trường TAFE miễn phí và các địa điểm giáo dục nghề nghiệp phục vụ cộng đồng, đánh dấu giai đoạn đầu tiên trong kế hoạch của chính phủ với tổng số 480.000 trường.
Ít nhất 15.000 trường trong số này sẽ được dành riêng cho các khóa học về chăm sóc người cao tuổi, giúp giảm bớt áp lực thiếu nhân sự trong lĩnh vực này.

Ngân sách này cũng đầu tư hơn 770 triệu đô la cho việc xây dựng “trường học tốt hơn, sinh viên hạnh phúc và khỏe mạnh hơn, và giáo viên có trình độ cao hơn”, cùng với 485 triệu đô la để tạo ra gần 20.000 suất học tại trường đại học trong hai năm tới cho các sinh viên không đủ điều kiện.

Môi trường

Biến đổi khí hậu và môi trường là đặc điểm nổi bật trong báo cáo ngân sách của năm nay.

Có 1,8 tỷ đô la để bảo vệ môi trường và các di sản, bao gồm thêm 204 triệu đô la để đẩy nhanh việc bảo vệ và phục hồi Rạn san hô Great Barrier.

Chính sách nhằm cứu các giống loài bản địa, cải thiện các tuyến đường thủy đô thị, thành lập các trung tâm nghiên cứu, cải thiện việc quản lý bờ biển và đại dương cùng với sự tham gia của những người thuộc Quốc gia thứ nhất về biến đổi khí hậu cũng đang được hỗ trợ.

Graphic showing some areas of investment.
Childcare, environmental protection, women's safety, closing the gap initiatives and fee-free TAFE will all receive a funding injection. Source: SBS
Thông qua Kế hoạch Cung cấp năng lượng cho Úc, chính phủ có kế hoạch thúc đẩy đầu tư vào năng lượng tái tạo, kế hoạch được họ đánh giá sẽ tạo ra việc làm cũng như giá thành rẻ hơn và sạch hơn.

Hơn 800 triệu USD sẽ được đầu tư vào việc cung cấp bộ lưu trữ pin năng lượng mặt trời cho tới 100.000 ngôi nhà, cắt giảm thuế ô tô điện, xây dựng mạng lưới sạc xe điện quốc gia và các trạm tiếp nhiên liệu hydro trên đường cao tốc.

Người Úc Thổ dân và Tiếng nói trước Quốc hội

Ngân sách bao gồm 1,2 tỷ đô la cho các biện pháp nhằm thu hẹp khoảng cách cho người dân và cộng đồng của các Quốc gia thứ nhất.

Khoản tiền này bao gồm 50,2 triệu đô la cho Ủy ban Bầu cử Úc để chuẩn bị cho cuộc trưng cầu dân ý nhằm ghi nhận Tiếng nói của ngưởi Thổ dân trước Quốc hội trong Hiến pháp


Ngoài ra còn có 54,3 triệu đô la được phân bổ để đào tạo 500 nhân viên y tế và học viên của Quốc gia thứ nhất, và 164,3 triệu đô la cho các dự án cơ sở hạ tầng y tế để phục vụ cho người dân thuộc Quốc gia thứ nhất.

Ngân sách cũng ghi nhận con số kỷ lục 99 triệu đô la được đầu tư vào cải tổ công lý cho Quốc gia thứ nhất.

Quốc phòng

Tài trợ cho quốc phòng sẽ tăng 8% trong giai đoạn 2022–23 và tăng lên hơn 2% GDP trong vòng 4 năm tới.

Chính phủ cũng sẽ đầu tư 13 triệu đô để bổ nhiệm đặc phái viên tại Đông Nam Á và thành lập Văn phòng tại Đông Nam Á để điều phối các vấn đề ngoại giao của chính phủ trong khu vực.

31 triệu đô la khác sẽ được cung cấp để mở rộng thí điểm các trung tâm không gian mạng của các Dịch vụ Công của Úc nhằm giúp cải thiện khả năng bảo mật trên mạng.

Hưu trí

Những người đang hưởng lương hưu muốn đi làm sẽ được phép kiếm tới 11.800 đô la (thay vì 7.800 đô la) trước khi lương hưu của họ bị giảm.

Những người Úc lớn tuổi cũng sẽ được khuyến khích giảm bớt diện tích nhà của họ, với việc chính phủ thay đổi việc kiểm tra tài sản lương hưu để tiền bán nhà sẽ được miễn tối đa 24 tháng thay vì 12 tháng.

Quyền tiếp cận với các khoản đóng góp hưu bổng cho những người từ 55 đến 59 tuổi sẽ được mở rộng.
Australian Finance Minister Katy Gallagher, Australian Prime Minister Anthony Albanese and Australian Treasurer Jim Chalmers holding coffees and documents while speaking in Parliament House courtyard.
Treasurer Jim Chalmers has handed down the 2022-2023 Federal Budget. Source: AAP / Lukas Coch
Chăm sóc người cao tuổi

Chính phủ đã tài trợ 2,5 tỷ đô la để đảm bảo có y tá túc trực 24/7 tại nơi chăm sóc người cao tuổi từ ngày 1 tháng 7 năm 2023. Thời lượng chăm sóc trung bình sẽ tăng lên 215 phút cho mỗi người, mỗi ngày, kể từ ngày 1 tháng 10 năm 2024.

Chính phủ cũng đã cam kết hỗ trợ 810,2 triệu đô la cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc người cao tuổi để quản lý các đợt bùng phát COVID-19 và đang cung cấp 34,9 triệu đô la để tiếp tục thử nghiệm có kiểm soát với các cơ sở chăm sóc người cao tuổi tại khu dân cư cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Những người muốn đến Úc

Chính sách sẽ giúp các doanh nghiệp tìm kiếm người lao động dễ dàng hơn nhờ số lượng thị thực tay nghề tăng từ 79.600 lên 142.400.

Thị thực cho khu vực Thái Bình Dương cũng sẽ được tăng với số lượng lên tới 3.000 chỗ từ năm tới.

Những người muốn đoàn tụ với gia đình từ nước ngoài cũng sẽ được hưởng lợi.

Thị thực diện vợ chồng và con cái sẽ được tăng theo nhu cầu mà không có giới hạn nào được đặt ra đối với những thị thực này. Nhiều thị thực dành cho cha mẹ cũng sẽ tăng, với việc chính phủ tăng số lượng từ 4.500 trong năm 2021/22, lên 8.500 trong năm nay.
Khả năng chi trả nhà ở: Người hưởng lợi sắp tới, nhưng thiệt thòi trong hiện tại?

Ngân sách này giới thiệu Hiệp định về Nhà ở mới, được ký kết giữa các chính phủ, nhà đầu tư và ngành công nghiệp, với mong muốn xây dựng một triệu ngôi nhà mới, có vị trí tốt trong vòng 5 năm kể từ năm 2024.

Chính phủ cũng cam kết đầu tư 350 triệu đô la ban đầu cho 10.000 ngôi nhà giá rẻ mới, bên cạnh các cam kết hiện có của chính phủ, các tiểu bang và vùng lãnh thổ cũng sẽ xây dựng dựa trên ngân sách này với tối đa 10.000 ngôi nhà mới; cung cấp tổng cộng 20.000 ngôi nhà giá rẻ mới.

Ngoài ra, chương trình Trợ giúp Mua nhà sẽ cho phép tối đa 40.000 người Úc đủ điều kiện sở hữu nhà riêng của họ với số tiền đặt cọc thấp hơn và khoản thế chấp nhỏ hơn, trong khi chính sách Bảo lãnh cho người mua nhà đầu tiên khu vực ngoại ô được thiết lập để hỗ trợ thêm 10.000 chủ nhà mới mỗi năm.

Những lợi ích của các chính sách này sẽ không được thực hiện ngay lập tức, vì vậy những người đang tìm cách mua một ngôi nhà mới trong tương lai gần hoặc hiện đang gặp khó khăn trong việc tìm một căn nhà cho thuê giá cả phải chăng sẽ tiếp tục phải đối mặt với áp lực.

Người thua cuộc

Hộ gia đình

Mặc dù có một số biện pháp được thiết kế để giảm bớt áp lực tăng cao về chi phí sinh hoạt - chẳng hạn như chăm sóc trẻ em rẻ, tăng thời gian nghỉ phép có lương của cha mẹ và giảm giá thuốc men - các hộ gia đình trung bình ở Úc sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hàng ngày trong tương lai gần.

Chi phí hiện tại như nhà ở, thực phẩm và nhiên liệu vẫn ở mức cao, và lạm phát dự kiến sẽ đạt đỉnh ở mức 7,75% vào cuối năm nay.
Tỷ lệ lạm phát cao, cùng với những thách thức toàn cầu và lãi suất cao, có nghĩa là tiền lương thực tế dự kiến sẽ không được tăng cho đến năm 2024.

Ông Chalmers nói: “Tiền lương hiện đang tăng nhanh hơn so với trước cuộc bầu cử, nhưng tin tức đáng hoan nghênh đó bị kìm hãm bởi giá điện tăng và hóa đơn hàng hóa tăng nhanh hơn các gói lương”.

Các bãi đậu xe và các dự án khác của Liên đảng

Để hỗ trợ các khoản đầu tư và chi tiêu của ngân sách, chính phủ Albanese cần thêm 22 tỷ đô la trong việc cắt giảm và chuyển hướng chi tiêu.

Việt cắt giảm bao gồm nhiều dự án của Liên đảng, bao gồm 1,7 tỷ đô la từ việc chuyển hướng nguồn vốn từ Chương trình tăng tốc khu vực và 1,4 tỷ đô la từ việc đảo ngược một phần Kế hoạch An ninh Năng lượng và Phát triển Khu vực.

Văn phòng Bộ trưởng Tài chính Katy Gallagher cho biết cũng sẽ bị cắt 671 triệu đô la từ Quỹ chống ùn tắc đô thị, cho “các bãi đậu xe ô tô” và 252 triệu đô la từ “quỹ xây dựng khu vực tốt hơn”.

Các công ty đa quốc gia

Sẽ có một cuộc thanh tra đối với các công ty đa quốc gia, buộc phải công bố công khai một số thông tin về thuế từ ngày 1 tháng 7 năm 2023.

Các công ty cũng sẽ bị ngăn việc yêu cầu các khoản khấu trừ thuế nhất định có liên kết đến các khu vực pháp lý thấp hoặc không có thuế.

Các hình phạt đối với hành vi vi phạm luật cạnh tranh và người tiêu dùng sẽ được tăng từ 10 triệu đô la lên 50 triệu đô la cho mỗi hành vi vi phạm và từ 10% doanh thu hàng năm lên 30% doanh thu hàng năm (tùy theo mức nào lớn hơn) trong thời gian vi phạm diễn ra.

Người gian lận thuế

Những người hành nghề thuế cung cấp lời khuyên về thuế sai lệch và bất hợp pháp sẽ được nhắm mục tiêu, với khoản tài trợ 30 triệu đô la cho Ban thanh tra nghề Thuế để tiến hành điều tra và cải thiện việc tuân thủ thuế.

Cơ quan Thuế vụ Úc (ATO) cũng sẽ nhận được 80 triệu đô la để tiếp tục chương trình giải quyết việc kê khai các khoản khấu trừ.

Thêm thông tin và cập nhật Like 
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại 

Share
Published 25 October 2022 11:15pm
Updated 25 October 2022 11:27pm
By Jessica Bahr
Presented by Thu Thuỷ
Source: SBS


Share this with family and friends