Key Points
- Tỷ lệ tiết kiệm của gia đình ở Úc đang ở mức thấp nhất trong 17 năm.
- Các nhà kinh tế giải thích thói quen tiết kiệm đã thay đổi như thế nào trong nhiều thập niên và ai hiện đang cảm thấy khó khăn.
- Có sự chia rẽ ngày càng tăng giữa người Úc trẻ và người Úc lớn tuổi, với bối cảnh kinh tế hiện tại "có lợi cho những người có tài sản tài chính".
Cứ mỗi 100 đô la mà một người Úc kiếm được, họ sẽ dành ra 60 xu để dự phòng cho lúc khó khăn.
Tài khoản quốc gia của Nha Thống kê Úc tóm tắt các thành phần và sự kiện kinh tế quan trọng cho biết tỷ lệ tiết kiệm quốc gia đang ở mức thấp nhất kể từ năm 2007.
Các số liệu tháng 6 được công bố vào thứ Tư cho thấy GDP bình quân đầu người của Úc đã giảm trong sáu quý liên tiếp.
Nhà kinh tế học Stephen Bartos, giáo sư tại Đại học Canberra, nói với SBS News rằng điều này cho thấy "nền kinh tế của Úc chỉ vừa mới thoát khỏi tình trạng khó khăn".
Vậy những ai ở Úc đang ngày càng cảm thấy áp lực?
Thói quen tiết kiệm của chúng ta đã thay đổi như thế nào?
Ông Bartos cho biết tỷ lệ tiết kiệm vẫn ở mức 0,6% trong quý 2.
Giáo sư kinh tế Bill Mitchell của Đại học Newcastle cho biết tỷ lệ tiết kiệm không phải lúc nào cũng thấp như vậy, với mức tiết kiệm của các gia đình đạt khoảng 16% trong những năm 1970.
Điều đó có nghĩa là người ta tiết kiệm 16 đô la trên mỗi 100 đô la kiếm được, sau khi đóng thuế, thay vì chỉ tiết kiệm được 60 xu như ngày nay.
Ông Mitchell cho biết các mức này đã giảm mạnh vào những năm 1990, khi việc bãi bỏ quy định tài chính khiến các gia đình phải gánh khoản nợ đáng kể.
"Tỷ lệ tiết kiệm bắt đầu giảm mạnh", ông nói với SBS News.
"Và đến khi chúng ta gặp phải cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, tỷ lệ tiết kiệm đã trở nên âm".
Trong thời kỳ đại dịch, mức tiết kiệm đã tăng lên khi mọi người ngày càng thận trọng hơn trong việc chi tiêu tiền của mình, nhưng sau đó, tỷ lệ này đã giảm mạnh.
Bạn khó dành dụm được tiền? Nhiều người khác cũng vậy
Với tỷ lệ tiết kiệm "hướng tới con số 0" và chi tiêu hộ gia đình ở mức -0,2%, ông Mitchell cho biết rõ ràng người Úc đang ngày càng rút tiền tiết kiệm dự phòng của họ.
"Đối với các nhóm thu nhập thấp, họ chắc chắn đang cắt giảm tiền tiết kiệm và chi tiêu bằng thẻ tín dụng, điều này hoàn toàn không bền vững", ông cho biết.
"Họ đang duy trì tình trạng đó bằng cách ... đi vay nợ ngày càng nhiều. Và chúng tôi đã thấy rằng mỗi khi tỷ lệ tiết kiệm thấp, tổng nợ của gia đình lại tăng lên".
"Vì vậy, những người trẻ tuổi, những người không có tài sản tài chính, đang gặp rất nhiều khó khăn. Phụ nữ độc thân, đặc biệt là những người trên 50 tuổi đã từng trải qua ly hôn, cũng khó khăn tương tự."
"Nếu có khoản thế chấp, điều đầu tiên họ sẽ làm là cố gắng bảo vệ khoản vay mua nhà của mình, nghĩa là sau đó họ phải cắt giảm thực phẩm, chi tiêu, kỳ nghỉ. Chúng tôi đã thấy sự cắt giảm trong quý này đối với các chuyến tham quan trường học dành cho trẻ em, mua quần áo mới, tất cả những thứ đó đều không còn nữa."
Illion, một công ty tín dụng, cho biết Chỉ số căng thẳng tín dụng tiêu dùng mới nhất của họ cho thấy ngày càng nhiều người Úc có nguy cơ vỡ nợ tín dụng.
Đối với người Úc dưới 50 tuổi, rủi ro này đã tăng 2% trong quý tháng 6. Những người trên 50 tuổi, những người thường được bảo vệ khỏi các đỉnh và đáy kinh tế, đã chứng kiến rủi ro của họ tăng hơn 4%.
Các số liệu nói gì về tình hình kinh tế của chúng ta?
Dữ liệu công bố hôm Thứ Tư cho thấy trong khi chi tiêu của nhiều người đang giảm, nền kinh tế Úc đã tăng trưởng 0,2% trong quý tháng 6.
Tổng trưởng Tài chính Jim Chalmers đã bảo vệ chiến lược của chính phủ liên bang bằng cách chỉ trích việc tăng lãi suất do Ngân hàng Dự trữ đặt ra.
Ông cho biết họ đã "phá hủy" nền kinh tế.
"Nếu bạn nhìn vào cách nền kinh tế của chúng ta đang chậm lại và những áp lực cụ thể đối với nền kinh tế của chúng ta, thì đó là sự kết hợp của bất ổn kinh tế toàn cầu, lạm phát dai dẳng nhưng đang giảm và lãi suất cao hơn, và tôi không nghĩ đó là một điểm gây tranh cãi đặc biệt", ông Chalmers nói với các phóng viên.
Khi chính phủ tiếp tục tìm cách tốt nhất để chống lại lạm phát, vốn đã chậm lại ở mức 3,5% trong năm tính đến tháng 7, ông Bartos đã cảnh báo về việc cắt giảm chi tiêu của chính phủ.
"Đây thực sự là một hành động cân bằng khó khăn. Nếu chính phủ cố gắng giải quyết lạm phát bằng cách cắt giảm chi tiêu, điều đó sẽ gây ra suy thoái."
