Việc loan báo hiệp ước an ninh AUKUS giúp cho Úc, Mỹ và Anh có cơ hội nói lên mối quan hệ lâu dài của mỗi nước, thế nhưng lại gây căng thẳng trong mối quan hệ khác, đó là nước Pháp.
Hiệp ước chế tạo tàu ngầm mới của Úc có nghĩa là dự án trị giá 90 tỷ đô la đã ký với Pháp sẽ bị hủy bỏ.
Thủ Tướng Scott Morrison bênh vực cho quyết định nầy.
“Chúng tôi gởi một thông điệp rất rõ ràng là nước Úc luôn luôn hướng về các quốc gia khác, thế nhưng không bao giờ lệ thuộc vào những nước khác".
"Chúng tôi có thể ngồi vào bàn với các đối tác và bạn bè, để tạo nên một thế giới an toàn và ổn định, đặc biệt tại vùng Á Châu Thái Bình Dương”, Scott Morrison.
Trong khi đó, đại sứ Pháp tại Úc Jean-Pierre Thébault cho biết, ông chỉ biết quyết định hủy bỏ hiệp ước với Pháp qua tin tức truyền thông mà thôi.
“Tôi không thể tin được và thực sự bị sốc, đó là chuyện nuốt lời".
"Chưa hề có tiền lệ về chuyện nầy, không chỉ giữa Pháp và Úc, mà tôi muốn nói đến trong mối quan hệ ngoại giao bình thường”, Jean-Pierre Thébault.
Được biết hiệp ước ký kết hồi năm 2016 dưới thời Thủ Tướng Turnbull, ông đại sứ cho biết thỏa ước rất quan trọng đối với cả hai nước.
“Đó là một hiệp ước theo đó Pháp sẽ chuyển giao các bí mật kỹ thuật, vốn hết sức quan trọng cho loại vũ khí đặc biệt nầy, rồi các tàu ngầm và chuyển giao cho Úc những bí mật, nhằm xây dựng một khả năng phòng thủ đất nước hoàn toàn".
'Nó thiết lập sự tin tưởng giữa hai quốc gia quan trọng như Úc và Pháp”, Jean-Pierre Thébault.
Đại sứ Pháp nay được triệu hồi về nước, giữa lúc Pháp tỏ ra hết sức giận dữ về việc hủy bỏ khế ước.
Tiến sĩ William Stoltz là một chuyên gia về an ninh quốc gia và là một học giả tại đại học quốc gia Úc ANU nói rằng, đó là một hành động hết sức quan trọng.
“Hành động rút lui một ai đó về mặt ngoại giao là một việc khá lớn, đó là một cử chỉ ngoại giao quan trọng".
'Tôi xin lưu ý rằng, họ đã triệu hồi đại sứ của họ đồng thời khỏi Hoa Kỳ và Úc vào giai đoạn này".
'Họ cho biết sẽ rút đại sứ về nước để tham vấn, vì vậy không rõ họ sẽ rút đại sứ trong bao lâu".
'Nhưng điều đáng chú ý là lần cuối cùng Pháp rút một đại sứ khỏi Hoa Kỳ chung quanh chuyện của ông Napoléon, vì vậy đây là một hành động khá quan trọng”, William Stoltz.
"Úc coi trọng mối quan hệ với Pháp, một đối tác quan trọng và đóng góp quan trọng vào sự ổn định, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương Thái Bình Dương và điều này sẽ không thay đổi”, Marise Payne.
Ông tin rằng, sự thay đổi mang tính chất chiến thuật để bảo đảm Hoa Kỳ, Anh quốc và Úc thống nhất hành động, trong trường hợp căng thẳng với Trung Quốc tiếp tục gia tăng.
Cuối cùng ông nói rằng, mối quan hệ Úc Pháp sẽ không bị băng hoại một cách đáng kể.
“Mặc dù đây là một thời điểm thực sự khá buồn và thấp cho mối quan hệ, tôi nghĩ điều quan trọng là phải nhớ những lợi ích được chia sẻ vẫn còn đó".
'Cuối cùng chúng ta vẫn sẽ là bạn thân của Pháp, Pháp là một nhà lãnh đạo của Liên Âu và là một cường quốc thực sự quan trọng đối với Úc, để giúp khuyến khích các quốc gia châu Âu khác, trong việc hỗ trợ an ninh cho khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương”, William Stoltz.
Còn Ngoại Trưởng Úc Marise Payne ban hành một thông cáo như sau.
“Nước Úc hiểu rõ sự thất vọng sâu sắc của Pháp đối với quyết định của chúng tôi, thế nhưng quyết định được đưa ra rõ ràng phù hợp với các lợi ích an ninh quốc gia".
"Úc coi trọng mối quan hệ với Pháp, một đối tác quan trọng và đóng góp quan trọng vào sự ổn định, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương Thái Bình Dương và điều này sẽ không thay đổi”, Marise Payne.
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
