Iran phẫn nộ việc chính phủ che đậy tin bắn "nhầm" phi cơ chở khách

Iran protests

Iranians light candles for victims of Ukraine International Airlines Boeing 737-800 during as they protest in front of the Amir Kabir University in Tehran. Source: AAP

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Các quốc gia trên thế giới tiếp tục thể hiện sự phẫn nộ sau khi Iran thừa nhận đã vô tình bắn hạ một máy bay chở khách của Ukraine. Hàng ngàn người biểu tình đã tràn ra đường phố của Iran, tuyên bố chính phủ che đậy tin tức này, và bày tỏ thái độ tức giận sau nhiều ngày Tehran phủ nhận rằng họ đã bắn hỏa tiễn vào chiếc phi cơ này.


Chính phủ Iran vốn hy vọng rằng bằng việc thừa nhận trách nhiệm bắn hạ phi cơ chở khách, làn sóng chống đối từ nước ngoài và quê nhà sẽ giảm bớt. Nhưng mọi việc không theo kế hoạch.

Những người biểu tình đã hô vang các thông điệp chống tham nhũng, cáo buộc chính phủ che đậy tin tức này.

Nhiều đoạn phim trên mạng cho thấy đám đông chạy trốn cảnh sát đã bị bắn hơi cay, trong khi một số nhà hoạt động đang tuyên bố lực lượng an ninh dùng đạn thật bắn vào họ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng trên twitter một thông điệp tới các nhà lãnh đạo Iran, bằng tiếng Anh và tiếng Farsi, rằng không giết người biểu tình.

Một thông điệp từ Tướng Hossein Salami, người đứng đầu lực lượng bảo vệ cách mạng Iran, ông là một trong những viên chức mới nhất vừa bày tỏ xin lỗi về việc bắn hạ chiếc Boeing 737.

“Tôi xin thề với đấng tối cao rằng tôi ước mình thà được ở trong chiếc máy bay đó, gặp nạn và bị thiêu chết, thay vì chứng kiến thảm kịch này."

Tuy nhiên lời xin lỗi chẳng có ý nghĩa gì mấy đối với nhiều người Iran, sau nhiều ngày chính phủ từ chối công bố tin tức này.

"Xấu hổ" trở thành tiêu đề trên một tờ báo quốc gia và "Không thể tha thứ" là nhan đề của khá nhiều bài xã luận.

Tiến sĩ Mariam Faridi, chuyên gia về Trung Đông tại Đại học New South Wales, nói rằng mặc dù áp lực đối với các nhà lãnh đạo của Iran hiện nay rất cao , những thay đổi lớn về chế độ  không thể xảy ra.

"Điều duy nhất mà người Iran có thể làm vào thời điểm này là đưa ra một số thay đổi chính sách hoặc loại bỏ một số nhà lãnh đạo bảo thủ ra khỏi bộ máy cai trị. Nhưng một sự thay đổi về chế độ thực sự khác xa với những gì có thể đạt được vào thời điểm hiện tại”.

Đại sứ Anh tại Iran, Rob Macaire đã bị cảnh sát Tehran bắt giữ và giam giữ trong ba giờ, sau khi tham dự một buổi cầu nguyện cho 176 nạn nhân.

Anh, Pháp và Đức lên án vụ bắt giữ ông là "vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế".

Chuyến bay của hãng hàng không Ukraine International Airlines đã bị ngừng hoạt động ngay sau khi Iran phóng hỏa tiễn tới hai căn cứ không quân của lực lượng Mỹ ở Iraq.
Tôi xin thề với đấng tối cao rằng tôi ước mình thà được ở trong chiếc máy bay đó, gặp nạn và bị thiêu chết, thay vì chứng kiến thảm kịch này.
Đây  là lời đáp trả vụ ám sát Tướng Qasem Soleimani trong một cuộc tấn công bằng phi cơ không người lái của Mỹ.

Nhà lãnh đạo của Hezbollah, Hassan Nasrallah, đang yêu cầu Iran và các đồng minh của họ phải lấy lại danh dự cho cái chết của vị tướng này.

“Đây là một quyết định tuyệt đối, không có gì phải suy nghĩ lại. Đây chỉ là vấn đề thời gian. Chúng tôi sẽ không giảm bớt căng thẳng này. Đừng nghĩ rằng sự kiện này và dòng máu thuần khiết vô tội đã đổ xuống sẽ bị lãng quên trong một vài tuần, vài tháng hoặc vài năm. Chúng ta đang nói về một khởi đầu mới, một trận chiến mới, một kỷ nguyên mới trong khu vực ''

Bạo lực đang tiếp diễn trong khu vực, trong bối cảnh lo ngại về sự leo thang toàn diện.

Một căn cứ không quân ở phía bắc Iraq, nơi  lính Mỹ  đóng quân đã bị ít nhất sáu hỏa tiễn tấn công.

Bốn binh sĩ Iraq bị thương, hầu hết người Mỹ đã rời khỏi căn cứ trước đó.

Chưa có nhóm nào nhận trách nhiệm.

Ukraine cho biết 5 quốc gia có công dân thiệt mạng trong vụ rơi máy bay dân sự ở Tehran sẽ gặp nhau tại London ngày 16-1 để bàn về các biện pháp pháp lý đối với Iran, bao gồm cả việc bồi thường và điều tra.

Các quốc gia này gồm Ukraine, Canada, Thụy Điển, Afghanistan và một quốc gia chưa xác nhận. Trước đó, Ukraine, Canada, Thụy Điển, Afghanistan và Anh, cũng có các công dân thiệt mạng trong vụ này, đã lập một nhóm phối hợp để hỗ trợ gia đình các nạn nhân. 


Share