Lanscaping là gì?
Kiến trúc sư phong cảnh (Landscape Architect) là một danh hiệu nghề nghiệp lần đầu tiên dược ông Frederick Law Olmsted (người Mỹ) đã dề xuất và sử dụng vào năm 1858, sau khi ông dược giao nhiệm vụ quy hoạch thiết kế Công viên trung tâm thành phố New York (Cental Park,1857).
Central Park New York Source: Supplied
Nhưng đến năm 1863, danh từ Kiến trúc sư phong cảnh mới chính thức trở thành một danh hiệu nghề nghiệp.
Từ đó dến nay danh hiệu này đã trở thành một danh hiệu nghề nghiệp được thế giới công nhận.
Trong khi ở thời diểm đó, người ta vẫn thường dùng từ nghề vườn phong cảnh (Landscape gardener) để nói về những công việc liên quan dến thiết kế phong cảnh.
Ngày nay, việc thiết kế phong cảnh đô thị dã trở thành một công việc không thể bỏ qua khi quy hoạch đô thị cùng những lợi ích lớn lao mà cây xanh mang lại như:
-Làm sạch môi trượng
-Giảm nhiệt độ và tiếng ộn
-Cải thiện sức khỏe.
-Tạo thêm nét thẩm mỹ cho các công trình kiến trục
-Chống xói mòn và điều tiết nước…
Thiết kế chuyên nghiệp, năng động thành công trong lĩnh vực chuyên môn đặc biệt là quy hoạch với các dự án quy hoạch đô thị, quy hoạch khu du lịch sinh thái, quy hoạch khu resort, quy hoạch khu công viên,vườn hoa.
Kiến trúc phong cảnh- (landscape architecture) mang ý nghĩa vào việc quy hoạch môi trường, thiết kế, quy hoạch đô thị…và tạo dựng môi trường sống cho con người và thiên nhiên.
2-Vì sao Landscaping quan trọng?
Những kiến thức về kiến trúc phong cảnh đã nhanh chóng tác động ñến việc tạo dựng những thành phố kiểu mẫu trong những năm đầu của thế kỷ 20.
Những khóa kiến trúc phong cảnh được đào tạo căn bản đã góp phần quan trọng trong việc thiết kế, quy hoạch hệ thống công viên quốc gia, công viên tiểu bang, công viên thành phố…v.v..v.v .. cũng như hệ thống không gian công cộng của những nước kỹ nghệ nói chung và nước Úc nơi mà chúng ta đang sinh sống nói riêng.
Theo thời gian, kiến trúc phong cảnh ngày càng hoàn thiện và phát triển cùng nhịp độ tương ứng với sự phát triển của xã hội đa nghành.
Vì vậy, ý nghĩa của không gian kiến trúc phong cảnh vô cùng quan trọng bởi chính giá trị của nó là bộ mặt phản ánh rõ nét nhất xuyên qua quá trình phát triển của từng thời kỳ.
Theo thời gian, kiến trúc phong cảnh ngày càng hoàn thiện và phát triển cùng với sự đi lên của xã hội với những đặc tính riêng cho từng giai đoạn đô thị hóa của xã hội cấp tiến hiện nay mà chúng ta ñược may măn có cơ hội được đóng góp và phát triển theo chiều hướng đa văn hóa.
Ngày nay, kiến trúc phong cảnh vẫn còn được duy trì và chuyển tiếp qua những thiết kế mang nét đặc thù này.
The Goods Line, Sydney, Australia
Trở về thời hiện tại Úc Châu nơi mà chúng ta đang sinh sống trong môi trường nói chung và Sydney nói riêng một thí dụ điển hịnh
The Goods Line là bằng chứng cho thấy rằng thành phố Sydney đã trở thành một trong những thành phố có tính giao tiếp, duy trì và phát triến đa dạng – bằng cách bổ sung các làn đường xe đạp và không gian công cộng xanh ở hầu hết các khu phố xung quanh.
Đó là ý tưởng được khởi xướng bởi Chính phủ NSW và được hiện thực bởi Cơ quan thẩm định cảng Sydney.
Hành lang đường sắt không còn được sử dụng chạy từ Railroad Square tới Cảng Darling được tái sử dụng với mục đích thân thiện với nét đẹp của ñô thị.
Dự án này nhận được sự hưởng ứng lớn của cư dân địa phương và được khách du lịch đặt vào danh sách “những nơi được ưa chuộng”.
Qúy vị có thể tản bộ trong công viên Goods Line và sử dụng nó như một lối đi bộ từ Ga trung tâm (Central) Sydney tới Cảng Darling, nhưng qúy vị cũng có thể thu thập được những kinh nghiệm từ lịch sử mà không gian này đem lại hoặc chụp một bức hình kiến trúc tuyệt đẹp.
Nhà Bảo tàng Powerhouse cũng gần đó và rất đáng để tham quan với một góc độ đẹp về kiến trúc phong cảnh, được bao
quanh bởi cây cối, thiên nhiên và chức năng kiến trúc đô thị, lối đi cho người đi bộ bao gồm lối đi xe dạp, bàn chơi bóng bàn, các không gian làm việc ngoài trời, sân chơi và bàn công cộng cỡ lớn dùng cho các cuộc tụ họp.
Các kiến trúc sư phong cảnh cũng được biết đến như là những nhà thiết kế đô thị tương lai, định hướng phong cảnh tương lai của mỗi thành phố theo chức năng và tính cách duy trì.
Quan điểm này đã giúp các KTS phong cảnh phát triển bản thân và theo đuổi thiết kế như một công việc mang tính cách khả thi và sáng tạo.
Good Lines from Northwest view Source: Supplied
3/Thế nào là một ngôi vườn đẹp?
Beauty is in the eye of the beholder.”Vẻ đẹp tùy mắt của mổi người”.
Vườn thế nào là đẹp tùy cảm quan và xu hướng của mỗi người.
Nhưng về căn bản, muốn có sân vườn đẹp phải làm sao tạo được tương quan giữa không gian và thời gian, khiến con người cảm thấy thú vị khi được hòa tan cùng với thiên nhiên.
Sau đó, lên kế hoạch – thiết kế - thi công, bảo đảm vườn cảnh tươi ñẹp, có hiệu quả kinh tế, chuyển đổi ý tưởng phong phú trở thành hiện thực.
Góc cà phê sau vườn Source: Supplied
4/ Năm bước để có một góc vườn đẹp
a. Tìm hiểu kỹ lưỡng các mẫu thiết kế sân vườn đẹp và phù hợp
Thật khó để có một thiết kế sân vườn ưng ý trong khi chúng ta chưa biết mình thích một mẫu sân vườn như thế nào? Vì vậy, chúng ta hãy dành chút thời gian để tham khảo những mẫu thiết kế sân vườn ñẹp và chúng ta cảm thấy ưng ý.
Có thể tham khảo những mẫu thi công sân vườn của bạn bè, người quen hoặc lên mạng tìm kiếm.
Nhưng điều quan trọng nhất vẫn là mẫu thiết kế sân vườn ñó phải phù hợp với kích thước, không gian sân vườn nhà.
Nhấn nhá bậc đá trắng bên lùm cây xanh tạo ấn tượng lối vào nhà. Source: Supplied
b. Thiết kế sân vườn đẹp nhưng không ảnh hưởng tới cuộc sống
Chúng ta cần phải bảo đảm rằng sân vườn mà chúng ta đã thiết kế không hề ảnh hưởng tới đường ống nước, đường điện, tường nhà, hệ thống điều hòa không khí, lọc không khí. Nếu như có một mẫu thiết kế sân vườn đẹp nhưng nó lại làm hỏng đường ống nước hoặc có một cây trong bản thiết kế sau này lớn lên sẽ làm đứt dây điện nhà thì sẽ khiến chúng ta rất khó chịu.
c. Thiết kế sân vườn một cách tiện nghi và thiết thực
Nếu là người thích ngồi uống cafe với bạn bè tại sao không thiết kế một không gian nhỏ ở sân vườn của mình để làm 1 chiếc bàn cafe vừa đẹp lại vừa hữu ích.
Nếu gia đình có con nhỏ, có thể thiết kế một không gian chơi cho bé, vừa giúp bé gần gũi hơn với thiên nhiên, lại giúp bé có thể tránh xa điện thoại, máy tính bảng. Qúy vị cũng có thể thiết kế một không gian giải trí, nấu nướng để tiếp khách tại chính sân vườn của mình.
Vườn Nhật Bản Source: SSupplied
d. Thiết kế sân vườn với một lượng ánh nắng vừa đủ
Mỗi loại cây lại có mức độ thích nghi với ánh nắng mặt trời khác nhau. Chúng ta cần phải biết mức độ thích nghi của mỗi loại cây ở sân vườn của mình.
Vì có loại cây sẽ cháy lá nếu phải chịu ánh nắng quá lớn và cũng có loại cây sẽ héo úa nếu quá lâu không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Nắng trong vườn Source: Supplied
e. Nghiên cứu điều kiện khí hậu và mức độ hấp thụ nước của cây
Để có một thiết kế sân vườn đẹp thì cần tới rất nhiều loài hoa, loài cây ở ngoài tự nhiên và khí hậu sống của chúng rất đa dạng.
Nếu chúng ta lựa chọn không đúng loài hoa, loài cây phù hợp với khí hậu của sân vườn nhà mình sẽ dẫn đến các loài hoa, loài cây đó không thể phát triển tốt và tạo ra 1 thiết kế sân vườn đẹp được.
Chúng ta cần biết mức độ ánh sáng mặt trời, đồ kiềm đất, lượng mưa tại sân vườn nhà mình để lựa chọn các loài hoa, loài cây phù hợp.
Chúng ta cũng cần biết các loài hoa, loài cây trong sân vườn nhà mình loài nào chịu được khô hạn, loài nào cần nhiều nước để bạn có thể cung cấp lượng nước vừa đủ cho chúng.
Cuối chủ đề hôm nay nhớ ơn người có công khai sáng về môn học Kiến trúc phong cảnh ở tận trời tây là ông Frederick Law Olmsted (1822-1903).
Một cái lu cũng có thê thành tiểu cảnh vườn Source: Supplied
Và văn hào Việt Nam cụ Nguyễn Du đà để lại 2554 câu thơ, trong đó cụ có nói về phong cảnh.
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dang tay ra về.
Bước dần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Trich Truyện Kiều-Nguyễn Du (1766-1820)
Chúc các bạn thành công trong việc tự làm vườn một cách có kiến thức và khoa học, vừa tiết kiệm được tiền, vừa làm cho gia đình thêm chan hòa, hạnh phúc.
Vì còn gì chứng tỏ được tình yêu thương đối với gia đình hơn khi sẵn sàng: "Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân..."
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
