Phụ nữ mang thai cần thận trọng với sức khỏe của mình, tuy nhiên, với các ca nhiễm coronavirus vẫn gia tăng trên toàn thế giới, các chuyên gia đang yêu cầu họ xem xét thêm một lớp bảo vệ.
Tiến sĩ Vijay Roach, Chủ tịch Trường Cao đẳng Sản Phụ khoa Hoàng gia Úc và New Zealand, cho biết tiêm vắc xin phòng ngừa COVID-19 sẽ giúp ngăn ngừa những rủi ro không cần thiết cho cả mẹ và con.
"Thông điệp quan trọng nhất cần truyền đi đó là COVID-19 không tốt với việc mang thai. Vì vậy, dù chúng tôi có một số phương pháp điều trị COVID, nhưng điều tốt nhất nhất bạn có thể làm là không để bị mắc bệnh. Và điều duy nhất mà chúng tôi có hiện nay để giảm nguy cơ lây bệnh là tiêm chủng."
Khi coronavirus bắt đầu lây lan vào đầu năm ngoái, Tiến sĩ Clare Whitehead, bác sĩ sản khoa và Nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học Melbourne, cho biết phụ nữ mang thai là nhóm được các chuyên gia chăm sóc sức khỏe quan tâm nhất.
"Cũng như các bác sĩ sản khoa khác, chúng tôi thực sự rất lo lắng về COVID-19 trong thai kỳ, đặc biệt là năm nay với biến thể Delta. Vấn đề là nếu bạn bị nhiễm COVID-19 trong lúc mang thai, nhiều thai phụ sẽ có những triệu chứng nghiêm trọng cho sức khỏe. Không phải tất cả, một số chỉ cần ở nhà chỉ với các triệu nhẹ. Nhưng khoảng 1 phần 3 các sản phụ sẽ phải nhập viện nếu bị nhiễm."
Tiến sĩ Whitehead cho biết đối với những người phải nhập viện, nguy cơ biến chứng sẽ tăng lên.
Cứ 3 phụ nữ nhập viện thì có 1 người cần oxy để thở, 1 trong 7 người sẽ phải vào phòng chăm sóc đặc biệt.
"Nếu họ đang ở trong phòng chăm sóc đặc biệt thì có đến khoảng một nửa sẽ phải đặt ống thở nối với máy thở để giúp họ thở. Điều này là rất tệ hại đối với phụ nữ trong lúc mang thai. Ngoài ra có một số phụ nữ có các vấn đề y tế khác trước khi mang thai, những bệnh phổ biến như tiểu đường, cao huyết áp hoặc thừa cân, đây nhóm khiến chúng tôi lo lắng hơn khi họ bị nhiễm COVID. Chúng tôi cũng biết các sản phụ có nguồn gốc di dân từ các dân tộc ít người khác cũng là nhóm có nguy cơ cao bị nhiễm. Có đến một nửa các sản phụ phải nhập viện là nằm trong nhóm những phụ nữ di dân hay sắc tộc."
Tiến sĩ Roach cho biết vẫn chưa biết chính xác lý do tại sao phụ nữ xuất thân từ di dân lại có nguy cơ cao.
Điều này cho thấy việc thay đổi các phương tiện giao tiếp có thể là một cách để cải thiện tình hình trong tương lai.
"Tôi nghĩ đó là bài học cho tất cả chúng ta trong ngành y. Chúng ta sử dụng ngôn ngữ thuận tiện cho mình, và ở Úc ngôn ngữ chính là Tiếng Anh. Thêm vào đó, cách chúng ta nói, mô tả sự việc, cách chúng tôi truyền đạt thông tin, chúng tôi quên mất đến việc là có rất nhiều người ở Úc họ đến từ rất nhiều nguồn gốc. Do vậy mà việc giao tiếp và truyền đạt thông tin cần phải được điều chỉnh phù hợp với người bạn đang nói chuyện."
Giáo sư Michelle Giles, Bác sĩ Bệnh truyền nhiễm tại Monash Health, cho biết kinh nghiệm thực tế cho thấy phần lớn phụ nữ mang thai phải nhập viện vì COVID là không có tiêm vaccine.
Theo trang web y tế của Chính phủ Liên bang, cùng với Pfizer, vắc xin mRNA được ưu tiên cho phụ nữ mang thai, cho đến gần đây thì vắc xin mRNA được sử dụng chủ yếu tại Úc dành cho sản phụ.
Hiện nay, với nguồn cung vắc xin Moderna ngày càng tăng, Giáo sư Giles nói rằng phụ nữ mang thai không cần phải lo lắng về các tác dụng phụ dành riêng cho thai kỳ hoặc trẻ sơ sinh.
"Những vắc-xin này đã được tiêm cho hàng nghìn, hàng nghìn và hàng nghìn phụ nữ mang thai trên khắp thế giới. Vì vậy, khi chúng ta nói về việc tiêm cho phụ nữ mang thai, không phải chỉ một số ít, không phải vài trăm mà là nhiều nghàn các phụ nữ mang thai đã tiêm."
Giáo sư Giles cũng giải thích, vắc xin mRNA là để bảo vệ chứ không tạo ra lây nhiễm.
"M trong mRNA có nghĩa là messenger RNA tức là thông tin của một mãnh sắc thể. Vắc xin mRNA là một tập hợp các hướng dẫn được tiêm vào bắp tay để dạy các tế bào của chúng ta cách tạo ra một protein — hoặc thậm chí chỉ là một phần của protein — nhằm kích hoạt phản ứng miễn dịch bên trong cơ thể chúng ta. Lợi ích của vắc-xin mRNA, giống như tất cả các loại vắc-xin khác, là được tiêm chủng để tạo ra một sự bảo vệ nhằm tránh những hậu quả nghiêm trọng khi bị nhiễm COVID-19."
Các chuyên gia cho biết vẫn còn tồn tại những nghi ngờ về công nghệ mRNA, xuất phát từ quan niệm sai lầm rằng công nghệ này là mới hoặc đang được nghiên cứu.
Giáo sư Giles cho biết mặc dù vắc-xin COVID-19 là mới, nhưng các nhà khoa học đã biết rất rõ về cách thức hoạt động của chúng.
"Khi cơ thể bạn tạo ra protein, thì lập tức mRNA sẽ bị phá hủy. Nhiều người lo lắng rằng nó có thể được kết hợp vào DNA của tế bào họ nhưng điều đó là không thể với vắc xin này. Vì vậy, một số điểm thực sự quan trọng cần nêu là vắc-xin không đi qua nhau thai. Do đó mà nếu bạn đang mang thai và lo lắng về những gì vắc-xin có thể gây ra cho bào thai thì xin nhắc lại rằng vắc-xin sẽ không đến được với con bạn. Vắc xin đi vào tế bào cơ của bạn và sau đó bị phá hủy ngay khi cơ thể bạn có phản ứng tạo ra protein."
Bà nói rằng các kháng thể do cơ thể tạo ra là thứ duy nhất được truyền sang thai nhi.
"Các kháng thể thực sự quan trọng để bảo vệ. Kháng thể có thể đến được với con bạn. Đó là một điều tốt, chúng có thể đi qua nhau thai và chúng có thể bảo vệ em bé. Chúng cũng có thể được vắt qua sữa mẹ."
Kinh nghiệm từ nước ngoài cho thấy phụ nữ mang thai bị nhiễm COVID-19 có nguy cơ thai chết lưu hoặc sinh non cao hơn.
Em bé của họ cũng có nhiều khuynh hướng biểu hiện sự đau khổ khi sinh ra, hoặc các bé cần được điều trị trong dịch vụ chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh.
Tiến sĩ Nisha Khot, bác sĩ sản khoa và Ủy viên Hội đồng của Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Hoàng gia Úc và New Zealand, cho biết các bà mẹ Úc may mắn là họ không gặp các rủi ro về COVID-19 như cách các phụ nữ khác ở các nơi trên thế giới.
"Đôi khi tôi thực sự cảm thấy rằng chúng ta ở Úc rất may mắn. Những dữ liệu từ những đợt bùng phát coronavirus rất tồi tệ ở Hoa Kỳ và Vương quốc Anh, nơi hàng ngàn, hàng trăm ngàn người đã được tiêm chủng và hiện họ đang sử dụng vắc xin mRNA. Tất cả dữ liệu mà chúng tôi có được từ những nghiên cứu này cho thấy vắc xin an toàn. Với tất cả những gì mà các bà mẹ lo lắng về nó thì không phải lo nữa, như là liệu nó có làm tăng nguy cơ sẩy thai của tôi không, có làm tăng nguy cơ sinh non hay thai chết lưu hông? Không có điều nào trong số này là đúng cả."
Bà nói rằng với tất cả các tác dụng phụ xảy ra ngay sau khi tiêm, bao gồm đau tại chỗ tiêm, sốt, nhức đầu, đau cơ và đau khớp; tuy nhiên, thông thường, những điều này sẽ trôi qua trong 48 giờ sau đó.
Và không chỉ phụ nữ mang thai mới cần được tiêm phòng.
Tiến sĩ Alison Fung, một chuyên gia phụ về y học thai nhi tại Bệnh viện Phụ nữ Mercy, cho biết các cặp vợ chồng đang có kế hoạch sinh con nên được chủng ngừa COVID-19 ngay cả trước khi họ thụ thai.
"mRNA bị phá hủy rất nhanh sau đó nên những phụ nữ đã tiêm vắc xin không cần phải trì hoãn việc mang thai trong bất kỳ khoảng thời gian nào. Chúng tôi cũng biết rằng dường như không có bất kỳ bằng chứng nào từ rất nhiều phụ nữ đã được tiêm phòng cho thấy có bất kỳ ảnh hưởng nào đến khả năng sinh sản của họ. Ngoài ra, một số người rất lo lắng về việc bạn tình của họ được tiêm phòng trong khi họ đang có kế hoạch mang thai, và một lần nữa tôi muốn trấn an họ rằng dường như không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến đối tác của họ."
Điều tương tự cũng xảy ra đối với phụ nữ vừa sinh con, các bà mẹ đang cho con bú được khuyến khích tiêm phòng với hy vọng truyền kháng thể cho thành viên mới nhất và nhỏ nhất trong gia đình.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
