Sir Robert Gordon Menzies sinh ngày 20 tháng 12 năm 1894 tại Jeparit, Victoria.
Ông trở thành thủ tướng tại vị lâu nhất của Úc, giữ chức vụ này hai lần - từ năm 1939 đến năm 1941, và từ năm 1949 đến năm 1966 - tổng cộng 18 năm và năm tháng.
Nhiệm kỳ Thủ tướng đầu tiên của ông bắt đầu vào năm 1939 dưới tên Đảng Thống nhất Úc do mối đe dọa chiến tranh ngày càng gia tăng ở châu Âu.
Là một trong những người sáng lập Đảng Tự Do vào năm 1944, Sir Robert Menzies cũng là người ủng hộ mạnh mẽ Đạo luật Hạn chế Nhập cư năm 1901 - thường được gọi là 'Chính sách Nước Úc Da Trắng'.
"Miễn là chúng ta có thể, chúng ta nên hướng tới việc có một dân số đồng nhất. Tôi không muốn thấy tại Úc xảy ra loại vấn đề mà họ gặp phải ở Nam Phi hoặc ở Mỹ hoặc ngày càng tăng ở Anh. Tôi nghĩ đó là là một chính sách rất tốt và đó là một giá trị tuyệt vời của chúng ta."
Một nhân vật chính trị lớn khác của Đảng Tự Do là ông Malcolm Fraser, làm thủ tướng Úc từ năm 1975 đến năm 1983.
Ông được hưởng lợi trực tiếp từ một trong những sự kiện chính trị khét tiếng nhất của đất nước. Năm 1975 với tư cách là nhà lãnh đạo đối lập, ông Malcolm Frazer đã ngăn chặn việc thủ tướng Lao động Gough Whitlam thông qua Ngân sách trên Thượng viện vào tháng 10 và tháng 11.
Điều đó dẫn đến việc Toàn quyền Sir John Kerr rút quyền thủ tướng của ông Whitlam vào ngày 11 tháng 11 và bổ nhiệm ông Fraser làm thủ tướng lâm thời.
"Bây giờ sẽ có một cuộc bầu cử như hiến pháp yêu cầu. Sự bảo vệ tuyệt vời cho nền dân chủ của chúng ta là hiến pháp phải được duy trì. Người dân Úc sẽ có tiếng nói của họ. Sự lựa chọn là của họ tại phòng phiếu."
Trong cuộc bầu cử đó ông Fraser đã thắng với đa số rất lớn. Trong khi ông Fraser bảo thủ về mặt kinh tế, ông được coi là người khá tiến bộ về mặt xã hội.
Chính phủ của ông tiếp tục và mở rộng các cải cách do Lao động khởi xướng như Tòa án Gia đình, thành lập Dịch vụ Phát thanh Đặc biệt và tuyên bố nhiều phần của Great Barrier Reef thành những khu bảo tồn.
Một nhân vật nổi tiếng khác của Đảng Tự Do đã trở thành thủ tướng tại vị lâu thứ hai của Úc, đó là ông John Howard, làm thủ tướng từ năm 1996 đến năm 2007.
Ông Howard là người đã ban hành luật kiểm soát súng ống cứng rắn sau vụ thảm sát ở Port Arthur, bãi bỏ Ủy ban Người dân Đảo Torres và Thổ dân và tạo ra hệ thống cứu xét di trú đặt ở ngoại quốc để xem xét hồ sơ của những người muốn xin tị nạn ở Úc.
"Đó là quốc gia này nói với thế giới rằng, chúng tôi là những người rộng lượng, có tấm lòng cởi mở, nhận nhiều người tị nạn trên bình quân đầu người nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác, ngoại trừ Canada. Chúng tôi có thành tích đáng tự hào khi chào đón mọi người đến từ 140 quốc gia khác nhau, nhưng chúng tôi sẽ quyết định ai đến đất nước này và hoàn cảnh họ đến."
Ông John Howard cũng ra lệnh cho quân đội Úc tham dự các cuộc chiến do Hoa Kỳ dẫn đầu ở Iraq và Afghanistan sau vụ tấn khủng bố ngày 11 tháng 9 tại Mỹ.
READ MORE
Bầu cử 2022: Đảng Lao Động Úc
Nhưng sự ổn định của thời đại Menzies và Howard đã sụp đổ trong những năm kể từ khi ông Howard thua Đảng Lao động do ông Kevin Rudd lãnh đạo trong cuộc bầu cử năm 2007.
Cuộc bầu cử đó đã kéo theo một giai đoạn bất ổn về lãnh đạo trong lịch sử của nước Úc trong cả hai đảng lớn. Chính ông Tony Abbott là người đã lãnh đạo Liên minh trở lại nắm quyền vào tháng 9 năm 2013.
"Trong ba năm nữa thuế carbon sẽ không còn nữa, các con thuyền vượt biên sẽ ngừng hoạt động, ngân sách sẽ đi đúng hướng để có thặng dư đáng tin cậy, và những mục tiêu của Thế kỷ 21 cuối cùng sẽ được tiến hành tốt."
Nhưng ông Abbott đã bị phế truất khỏi vị trí lãnh đạo đảng và thủ tướng, không phải tại một cuộc bầu cử mà là trong một thách thức lãnh đạo của ông Malcolm Turnbull vào tháng 9 năm 2015.
Ba 3 năm sau đó, bản thân ông Turnbull lại mất quyền lãnh đạo đảng Tự do và mất chức thủ tướng sau một thách thức lãnh đạo khác vào tháng 8 năm 2018.
"Người Úc sẽ chỉ biết chết lặng và kinh hãi trước hành vi của tuần trước. Để tưởng tượng rằng một chính phủ sẽ bị rung chuyển bởi kiểu nổi dậy bất trung và có chủ ý này, thì cách tốt nhất để mô tả nó, hành động phá hoại có chủ ý."
Người thách thức ghế thủ tướng của ông Malcolm Turnbull là Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton, với hai lần biểu quyết. Nhưng trong lần biểu quyết thứ hai thì ông Dutton đã bị Bộ trưởng Ngân khố Scott Morrison đánh bại và lên làm thủ lãnh Đảng Tự Do và Thủ tướng thứ ba của Úc trong vòng chưa đầy hai nhiệm kỳ chính phủ.
Chính ông Morrison là người đã dẫn dắt Liên Đảng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2019, đánh bại Đảng Lao Động do ông Bill Shorten lãnh đạo.
Lần này các cuộc thăm dò ý kiến và các chuyên gia đều cho rằng đảng Lao Động sẽ thắng và có người cho rằng Thủ tướng Scott Morrison thất lợi vì tai tiếng của các cuộc soán ngôi trong Đảng Tự Do.
Tiến sĩ Peter Chen là giảng viên cao cấp của Khoa Chính phủ và Quan hệ Quốc tế tại Đại học Sydney. Ông nói về mặt lịch sử, Đảng Tự Do là sự kết hợp thú vị của một số trào lưu khác nhau trong xã hội Úc có từ đầu thế kỷ 20.
Đảng Tự Do đã luôn phải giải quyết những chia rẽ lớn trong hàng ngũ của mình kể từ khi thành lập vào năm 1944.
Tiến sĩ Chen nói tuy ông không coi đó là vấn đề bất trị nhưng đó là điều mà đảng cần trả lời cho câu hỏi về vai trò lãnh đạo và sự đoàn kết trong đảng trước cuộc bầu cử sắp tới và cả sau này nữa.
"Một trong những điều được đưa tin nhiều gần đây rõ ràng là các cuộc tấn công vào tính liêm chính, trung thực và hành vi của thủ tướng. Chúng ta tuy không có Tổng thống, nhưng Thủ tướng là một nhân vật quan trọng hơn nhiều trong bối cảnh chính trị của chúng ta trong những thập niên gần đây, vì nhiều lý do. Do đó đoàn kết trong đảng sẽ là vấn đề chính mà Đảng Tự Do phải giải quyết trong cuộc bầu cử sắp tới. Và họ chỉ có vài tuần để giải quyết vấn đề đó."
Scott Morrison was at the Menzies Research Centre event in Albury where Sir Robert Menzies founded the Liberal Party in 1944. Source: AAP
