Mỹ và Trung Quốc nắm giữ quyền lực lớn nhất trong khu vực châu Á năm 2021

Học viện Lowy vừa công bố Chỉ số Quyền lực Á Châu 2021, Mỹ và Trung Quốc vẫn là hai quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất trong khu vực, Úc thuộc nhóm quyền lực bậc trung, xếp hạng sáu, đứng sau Nhật Bản, Ấn Độ và Nga. Những quốc gia thăng hạng về quyền lực đều là các nước nổi tiếng về quyên góp vaccine giúp đỡ các nước khác ứng phó với đại dịch.

Asia Power Index

Asia Power Index Source: Getty Images

Highlights
  • Ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương lần đầu tiên bị giảm sút sau nhiều năm liên tục phát triển.
  • Úc đứng ở vị trí thứ sáu trong Chỉ số Quyền lực Á Châu năm 2021, sau Nhật Bản, Ấn Độ và Nga.
  • Đài Loan đặc biệt thăng hạng về mức độ ảnh hưởng vì ứng phó tốt với dịch bệnh và tích cực viện trợ các nước khác.
Chỉ số Quyền lực Á Châu xem xét nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm khả năng kinh tế, năng lực quân sự, các mối quan hệ giao thương và mạng lưới quốc phòng, cũng như ảnh hưởng về mặt ngoại giao và văn hóa.

Chỉ số Quyền lực Á Châu do Học Viện Lowy công bố cho thấy quyên góp vaccine và những tác động kinh tế của đại dịch đã trở thành những tác nhân chủ chốt dẫn đến sự thay đổi cán cân quyền lực ở châu Á.

Trong năm 2021, Mỹ và Trung Quốc tiếp tục thống trị Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

ABC trích lời kinh tế gia Alyssa Leng, đồng tác giả Chỉ số Quyền lực Á Châu nói “một phần đáng kể của sự thăng hạng trong các chỉ số của Mỹ bắt nguồn từ việc chính phủ Biden lên nắm quyền”.

Mỹ cũng là quốc gia tăng trưởng sự ảnh hưởng quyền lực cao nhất trong năm qua với 0.6 điểm. Đặc biệt Mỹ vượt qua Trung Quốc ở hai thang điểm quan trọng là Quyền lực về Ngoại Giao và Các nguồn Tài nguyên Tương lai.

Tuy nhiên nếu Mỹ thăng điểm ngoạn mục thì Trung Quốc lần đầu tiên bị suy giảm hơn một nửa các chỉ số chung. Phúc trình cho biết ảnh hưởng của Trung Quốc tại Ấn Độ - Thái Bình Dương đã giảm lần đầu tiên kể từ năm 2018.

Phúc trình cho hay các vấn đề nội bộ, sự cô lập liên quan đến đại dịch và dân số già đã ảnh hưởng đến quyền lực của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Chỉ số Quyền lực Á Châu 2021
Chỉ số Quyền lực Á Châu 2021 Source: https://power.lowyinstitute.org/
Một nguyên nhân quan trọng khác ảnh hưởng đến quyền lực quốc gia mà đồng tác giả Alyssa Leng nhấn mạnh trong bài viết là hoạt động viện trợ vaccine.

Ngoại giao vaccine tiếp tục trở thành một nguồn lực quan trọng đối với địa chính trị.

Phúc trình cho rằng nhu cầu cấp bách về vaccine để dập tắt biến thể Delta đã biến việc quyên góp vaccine trở thành kênh ảnh hưởng chính trong năm qua tại Á Châu.

Trong năm 2021, Washington đã trao tặng 90 triệu liều vaccine COVID-19 cho các nước Á Châu, nhiều gấp đôi so với Bắc Kinh.

Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ cũng tích cực đóng góp nhiều liều vaccine, trong khi các quốc gia có dân số nhỏ hơn như New Zealand và Úc cho thấy đã “khá hào phóng” về mặt trao tặng vaccine cho nước khác, tính theo tỉ lệ bình quân đầu người.

Những nỗ lực trao tặng vaccine đã được đền đáp. Trong đó nổi bật nhất là Đài Loan, quốc gia này đứng thứ hai về những đóng góp của họ đối với nỗ lực toàn cầu nhằm chấm dứt đại dịch COVID-19.

Đài Loan cũng là nước trao tặng nhiều khẩu trang nhất cho các nước khác. Alyssa Leng nói những kết quả vế quyền lực quốc gia đã xảy ra hầu như ngay lập tức đối với các quốc gia đẩy mạnh việc trao tặng vaccine – hơn là các quốc gia cung cấp liều vaccine cho nước khác với mục tiêu thương mại.

Phúc trình chỉ rõ Ấn Độ và Trung Quốc không thể hiện tinh thần giúp đỡ cao như các Mạnh Thường Quân khác, đa số sự cung ứng vaccine của hai quốc gia này mang mục đích thương mại nhiều hơn mục đích cứu trợ.

Phúc trình kết luận ngoài một lợi ích y tế cho cộng đồng quốc tế, một sự thôi thúc hành động vì nguyên do đạo đức hay kinh tế, thì mối liên hệ giữa lòng hào hiệp và mức độ ảnh hưởng đã trở thành một kết quả hiển nhiên cho các quốc gia nào cung cấp vaccine nhiều hơn và nhanh chóng hơn.

Share
Published 7 December 2021 4:33pm
Updated 7 December 2021 4:58pm
By Lê Tâm

Share this with family and friends