جان هاوارد، نخست وزیر سابق استرالیا، ضمن دفاع از مشارکت این کشور در جنگ عراق می گوید که معتقد است این موضوع یک تصمیم درست در زمان خود بوده است. گزارش هفت ساله هیات تحقیق پیرامون عملکرد بریتانیا در جنگ عراق نشان می دهد که تهدید ناشی از تسلیحات کشتار جمعی عراق به میزان قابل توجهی بزرگ جلوه داده شده است. همچنین وجود اطلاعات ناقص، برنامه ریزی ناکافی برای بعد از زمان جنگ و رضایت بخش نبودن مبنای قانونی جنگ بخش های دیگری ازین گزارش هستند.
زمانی که استرالیا تصمیم گرفت به این نبرد ملحق شود، جان هاوارد نخست وزیر این کشور بود، اما او اصرار دارد که هیچ چیز نادرستی درمورد مشارکت استرالیا در جنگ عراق وجود ندارد. او می گوید یک نتیجه مهم در گزارش هیات تحقیق انگلیسی وجود دارد و آن این است که کمیته مشترک اطلاعاتی بریتانیا، مالکیت اطلاعات موجود در پرونده را برعهده گرفت که در زمان نخست وزیری تونی بلر به عموم معرفی و ارائه شده بود.
آقای هاوارد می گوید که برپایه ارائه اطلاعات موجود به وی، او هنوز معتقد است که در آن مقطع زمانی، تصمیم درستی گرفته است. جان هاوارد می گوید: به وضوح روشن است که هرفردی برای از دست دادن زندگی اش در هر نبرد نظامی افسوس می خورد. من این را قبلا گفته و آنرا تکرار می کنم. سخت ترین تصمیمی که من به عنوان نخست وزیر همراه با دیگر همکارانم در کابینه گرفته ام، اعزام نیروی دفاعی استرالیا به نبرد نظامی بود که همیشه من را آزار داده است. اما من معتقدم که در آن زمان، تصمیم به رفتن به جنگ عراق موجه بود و من از آن عقب گرد نمی کنم به خاطر این که فکر می کنم آن یک تصمیم درست بود.
گزارش جان چیلکات، رئیس هیات تحقیق که از هفت سال پیش آغاز شده بود می گوید که تصمیم بریتانیا برای ملحق شدن به جنگ، به دلیل تهدید صورت گرفته از سوی صدام حسین رهبر پیشین عراق، بیش از حد بزرگ جلوه داده شد و اطلاعات درباره ظرفیت هسته ای عراق ناقص بوده است. همچنین گزارش یاد شده به این نتیجه رسیده است که مبنای قانونی برای مشارکت بریتانیا در جنگ عراق رضایت بخش نبوده است. مارگارت سوایرینگا هدایت کمیته تحقیق پارلمانی درباره مشارکت استرالیا در جنگ عراق را که در سال 2004 گزارش شده بود برعهده داشت. خانم سوایرینگا می گوید که اعتباری در یکی از یافته های گزارش جان چیلکات، رئیس هیات تحقیق وجود دارد و آن این است که اطلاعات درباره ظرفیت هسته ای عراق ناقص بوده است.
وی می گوید: به طور قطع فکر می کند اطلاعات ناقص بودند و برای رسیدن به یک دیدگاه سیاسی خاص دستکاری شده بودند. حالتی که به طور قطع ما آن را در استرالیا یافتیم. من فکر می کنم که کمبود فرآیند مناسب نیز موضوع دیگری است. ما واقعا نمی دانیم که این فرآیند چگونه در استرالیا رخ داد، چراکه در استرالیا دو کمیته تحقیق در این خصوص وجود داشتند و هر دو نیز اطلاعات را به درستی مورد بررسی قرار داده بودند ولی هیچ کس در استرالیا به روند تصمیم گیری نگاهی نکرد.
کلی مریت، بیوه پل پاردول، ستوان نیروی هوایی است. او اولین نظامی استرالیایی است که در عملیات نظامی در عراق کشته شد. همسر خانم مریت، زمانی که با هواپیمای هرکولس بریتانیا در سال 2005 میلادی سقوط کرد، قرار دادی موقت با نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا داشت. خانم مریت می گوید: به عنوان یک خانواده، یکی از دوست داشتنی ها را از دست دادیم. زمانی که مراسم گرامیداشت و شوک آن فروکش می کند، همه چیز بسیار سخت می شود و شما شروع به سوال کردن می کنید. من واقعا به پل و تعهدش به خدمت افتخار می کنم، اما این بدان معنا نیست که من به تصمیم راه انداختن جنگ نیز افتخار می کنم. خانم مریت بخشی از یک کمپینی است که از پارلمان درخواست تحقیق مستقل و جداگانه برای مشارکت استرالیا در جنگ را دارند. وی می گوید: ما تونی بلر و جان هاوارد را دیدیم. شاید نه به همان شدت، اما پیروی از احساسات کاملا بی پایه و اساس بود و این همان جایی است که نیاز است تا بررسی ها و توازن قدرتمندتر شوند.
اندور ویلکی، تحلیل گر امنیتی سابق و نماینده فعلی مستقل تاسمانیایی می گوید که باوجود دو کمیته تحقیق استرالیایی درباره جنگ عراق، وی به دنبال سومین کمیته تحقیق است. وی می گوید هم آقای هاوارد و هم الکساندر دونر، وزیر خارجه اسبق باید در این جلسه حاضر شوند.
وی می گوید: واقعیت این است که موضوع حمله به عراق و آغاز جنگ تا به امروز ادامه پیدا کرده و نه تنها القاعده را از بین نبرده است بلکه شرایطی را برای بوجود آمدن دولت اسلامی موسوم به داعش پدید آورده است. بنابراین تهدید تروریستی که ما در حال حاضر در این کشور با آن روبرو هستیم، نتیجه مستقیم تصمیم دولت استرالیا، تحت هدایت جان هاوارد در سال 2003 میلادی است که به آن تهاجم ملحق شد.
پیتر لی از سال های 2002 تا 2008 میلادی رئیس ارتش بود. او به ای بی سی گفته است که استرالیا باید مراقب باشد تا از شرکای بین المللی خود پیروی کورکورانه نکند. وی می گوید: ما باید به دنبال یک بحث پارلمانی باشیم. یک مباحثه پارلمانی و سپس یک قطعنامه پارلمانی درباره تصمیمات ورود به جنگ. و من دوست دارم که این نکته را اضافه کنم که ما هر روز در جنگ هستیم و در حال تصمیم گیری برای ماندن در جنگ می باشیم.
وی سوال خبرنگاری را که از او پرسید آیا شما دوست دارید تا ببینید که مجلس جدید چگونه بحث را آغاز می کند و چگونه نیروهای نظامی را در شرایطی فعلی مستقر می کند این طور پاسخ داد که من می خواهم پارلمانی را ببینم که درباره آنها بحث می کند.
جیم مولان، ژنرال بازنشسته در فاصله سال های 2004 و 2005 میلادی، رئیس نیروهای ائتلاف در عراق بود. او اتهامات جنایات جنگی برعلیه تونی بلر و جان هاوارد را رد کرد و به ای بی سی گفت که شک دارد آنها موفق شوند. وی می گوید: غیرقانونی خواندن این موضوع اشتباه است و نکته مهم در همین جاست. مردم می گویند که جنگ قانونی نبود، اما به طور عمده، آنها این را به این جهت می گویند که با آن موافق نبودند. بنابراین من شک دارم که تونی بلر، نخست وزیر سابق و یا جان هاوارد به دادگاه بروند. من فکر می کنم که ممکن است تلاش هایی دراین زمینه صورت گیرد و هفت سال دیگر به طول بینجامد. اما واقعا شک دارم که این امر موفقیت آمیز باشد.
