تا فردا ساعت ۶ عصر صندوق‌های رای استرالیا باز هستند و رای‌دهندگان وقت دارند تا آرا خود را به صندوق‌ها بیاندازند.
نتایج نهایی این همه‌پرسی مشخص می‌کند که آیا استرالیا «صدای بومیان و جزیره‌نشینان تنگه‌تورس» را برای پارلمان ایجاد می‌کند یا نه.
در همین حال هزاران نفر از طرفداران و مخالفان این همه‌پرسی وارد خیابان‌ها شده‌اند تا رای‌دهندگان بلاتکلیف را پیش از رسیدن به صندوق‌های رای تحت تاثیر قرار بدهند.
با این وجود همچنان بسیاری نسبت به «صدا» سردرگم هستند؛ آنها نمی‌دانند ایده این همه‌پرسی از کجا آمده است و نتیجه آن چه تاثیری می‌گذارد.
«صدا» از کجا آمد؟
صدا به پارلمان ایده‌ای نیست که توسط دولت مطرح شده باشد، بلکه این ایده به عنوان اولین قدم توسط بیانیه اولورو از قلب پیشنهاد شد.
این بیانیه که در سال ۲۰۱۷ایجاد شد، نقطه اوج گفتگوها با ملل اولیه بود.
اولورو از قلب در نتیجه شش ماه رایزنی با جوامع سراسر کشور بود که منجر به گردهمایی بیش از ۲۵۰ نماینده بومی و جزیره‌نشین تنگه تورس در اولورو شد.
این سند درخواست می‌کند که «صدا» اولین قدم باشد و به دنبال آن به معاهده و حقیقت رخ بدهد.
در این بیانیه آمده است: «ما به دنبال اصلاحات در قانون اساسی هستیم تا مردم خود را توانمند کنیم و جایگاهی شایسته در کشور خود بگیریم.»
در ادامه آمده است: «زمانی که ما بر سرنوشت خود قدرت داشته باشیم، فرزندان ما شکوفا خواهند شد، آنها در دو جهان قدم خواهند زد و فرهنگ آنها هدیه ای به کشورشان خواهد بود. ما خواهان ایجاد اولین صدای ملت‌ها در قانون اساسی هستیم.»
بیشتر بخوانید
آیا می دانید «بیانیه اولورو از قلب» چیست؟
چرا «صدا» باید در قانون اساسی گنجانده شود؟
بیانیه اولورو خواستار به رسمیت شناخته شدن در قانون اساسی از طریق صدا به پارلمان است و برای تغییر قانون اساسی باید همه‌پرسی برگزار شود.
اگر همه‌پرسی موفقیت آمیز باشد، امکان اصلاح قانون اساسی با تغییرات پیشنهادی وجود خواهد داشت.
در ماه سپتامبر، پیتر داتون پیشنهاد داد که در صورت شکست این همه‌پرسی، ائتلاف می‌تواند دومین رفراندوم را برگزار کند.
همه‌پرسی او فقط به دنبال شناخت نمادین بومیان در قانون اساسی است.
پروفسور مارسیا لنگتون، رئیس بنیاد مطالعات بومی استرالیا در دانشگاه ملبورن، در سخنرانی خود در باشگاه مطبوعات گفت که علاقه‌ای به همکاری با داتون در مورد رفراندوم دوم پیشنهادی ندارد.
او گفت: «این چیزی نیست که ما می‌خواهیم. هدفی که پیتر داتون مشخص کرد، چیزی نیست که ما بخواهیم.»
گنجاندن صدا در قانون اساسی به این معنی است که می‌تواند در برابر تغییر دولت‌ها مقاومت کند.
نخست وزیر انتونی آلبانیزی در این رابطه گفت: «ما با مسائل بین نسلی سر و کار داریم و این در یک هفته، یک ماه، یک سال حل نخواهد شد. برخی از این مسائل مدت زمان زیادی طول خواهد کشید.»
او افزود: «آنها حس امنیت می‌خواهند و قصد ندارند تمام تلاش خود را صرف چیزی کنند که با یک قلم از بین می‌رود. این شکلی از به رسمیت شناختن است که مردم بومی می‌خواهند.»
قانون اساسی چه تغییراتی می‌کند؟
تا پیش از سال ۱۹۶۷ اشاره‌ای به مردم بومی و جزیره نشینان تنگه تورس در قانون اساسی نشده بودند.
قانون اساسی پس از همه‌پرسی موفقیت آمیز سال ۱۹۶۷ اصلاح شد تا به کشورهای مشترک‌المنافع اجازه دهد تا قوانینی را در راطه با مردم بومی و جزیره نشینان تنگه تورس وضع کنند. همچنین این به معنای درج آنها در سرشماری بود.
اما این تغییر، مردم بومی و جزیره نشینان تنگه تورس را به عنوان مردمان اول به رسمیت نشناخت.
در صورت یک همه‌پرسی موفقیت‌آمیز، مردم بومی و جزیره‌نشین تنگه تورس به رسمیت شناخته می‌شوند و صدایی به پارلمان در قانون اساسی نوشته می‌شود.
تغییرات پیشنهادی در قانون اساسی به شرح زیر است:
در به رسمیت شناختن مردم بومی و جزیره‌نشین تنگه تورس به عنوان اولین مردم استرالیا:
۱. بدنه‌ای وجود خواهد داشت که بومی و صدای جزیره نشین تنگه تورس نامیده می‌شود.
۲. صدای بومیان و جزیره نشینان تنگه‌تورس ممکن است در مورد مسائل مربوط به مردم بومی و جزیره نشینان تنگه تورس در پارلمان و دولت نمایندگی کند.
۳. پارلمان، با رعایت قانون اساسی، اختیار وضع قوانین در رابطه با ترکیب، وظایف، اختیارات و رویه‌های صدای بومیان و جزیره‌نشینان تنگه تورس را دارد.
صدا به چه شکلی اجرایی می‌شود؟
صدا در ساده‌ترین شکل خود، یک نهاد مشورتی است که به پارلمان و دولت در مورد مسائل مربوط به جوامع بومی و جزیره‌نشینان تنگه‌تورس، مشاوره می‌دهد.
به گفته وزیر بومیان استرالیا، لیندا برنی، این مرکز تمرکز ویژه‌ای بر سلامت، مسکن، آموزش و مشاغل خواهد داشت.
جزئیاتی که در این بدنه وجود دارد براساس گزارشی جامع توسط پروفسور تام کالما و مارسیا لنگتون است.
در این بدنه هر ایالت و قلمرو دو عضو دارند و پنج عضو اضافی هم نمایندگی مناطق محروم در قلمرو شمالی، وسترن استرالیا، کویینزلند، ساوت استرالیا و نیو‌ساوت‌ولز را برعهده خود داشتند.
همچنین یک نماینده به نمایندگی از جمعیت جزیره‌نشین تنگه‌تورس در همه‌پرسی حضور خواهد داشت.
صدا دو رئیس مشترک خواهد داشت که هر دو سال یکبار توسط این نهاد انتخاب می‌شوند و اعضای آن برای دوره‌های چهار ساله خدمت می‌کنند.
علی‌رغم اینکه نظرسنجی‌ها به طور مداوم اکثریت رای منفی را در سراسر کشور نشان می‌دهند، آلبانیزی همچنان خوشبین به نظر می‌رسد.
او گفت: «این فقط زمانی انجام می‌شود که مردم رای خود را به صندوق بیندازند. منتظر می‌مانیم و می‌بینیم. من از مردم استرالیا جلوتر نمی‌روم.»
