بیماری دمانس یا زوال عقل دومین دلیل مرگ و میر در استرالیاست و انتظار می رود تعداد استرالیایی هایی که به آن مبتلا می شوند تا سال ۲۰۵۸ میلادی به یک میلیون نفر برسد.
کمیسیون سلطنتی مراقبت از سالمندان استرالیا در ماه جاری روی مسائلی مانند استفاده بیش از حد از محدودیت های فیزیکی در مورد مبتلایان به این بیماری متمرکز بوده است.
این در حالی است که تقاضاهایی برای پایان دادن به استفاده گسترده از چندین محدودیت هایی و حصر این افراد در قسمت های ویژه مطرح شده است.
در شهر ساحلی کوچک کیاما (Kiama) در جنوب سیدنی یک جلسه ورزشی هفتگی با حضور افرادی برگزار می شود که برخی از آنها مبتلا به سطح متوسط دمانس هستند.
کیت واتکینز (Kate Watkins) که یک فیزیوتراپیست است می گوید این گروه با اشتیاق تغییرات لازم را برای حضور این افراد انجام داده است.
وی می گوید: "معمولا افرادی که مبتلا به بیماری زوال عقل هستند خیلی کامل متوجه نمی شوند که از آنها می خواهیم چه حرکاتی را انجام دهند و بسیاری از آنها فقط کاری که سایر اعضای گروه انجام می دهند را تقلید می کنند و بهمین دلیل است که فعالیت های گروهی برای اعضای مبتلا به زوال عقل خوب هستند. اما اگر ببینیم که آنها سردرگم شده اند و نمی توانند تمرینات را انجام دهند، آنوقت ما به صورت یک به یک با آنها کار می کنیم."
کیفیت زندگی و آزادی که این افراد از آن برخوردارند تضاد زیادی با وضعیت بسیاری از سالمندان مبتلا به این بیماری دارد که در مراکز نگهداری از سالمندان به سر می برند.
استفاده بیش از حد از محدودیت های فیزیکی یکی از مسائل رایجی است که در طول حدود هفته گذشته در کمیسیون سلطنتی مراقبت سالمندان مورد بررسی قرار گرفته است.
کیت سوافر (Kayte Swaffer) یکی از فعالان دمانس به این کمیسیون اعلام کرده است پدر شوهر وی آخرین روزهای عمر خود را در یک محیط بسته در یک مرکز مراقبت از سالمندان گذرانده بوده است.
وی می گوید: "او احساس می کرد هیچ آزادی ندارد. هر روزی که ما به ملاقات او می رفتیم، که برای چندین سال تقریبا هر روز بود، او مدام از ما می پرسید چرا او را در یک زندان که در آن قفل است نگه می دارند. این در حالی است که ما و پرسنل این مرکز به او گفته بودند که این قرار است خانه جدید وی باشد ولی این اصلا شبیه یک خانه جدید نبود."
در سال ۲۰۱۶، مجلس سنای استرالیا تحقیقی در مورد "بازداشت نامحدود افراد مبتلا به بیماری های شناختی و روانی" انجام داد.
این تحقیق مشخص کرد که بازداشت در مراکز نگهداری از سالمندان به یک مشکل جدی تبدیل شده است و اغلب به صورت عادی، بدون نظارت و غیرقانونی انجام می شود.
ولی این گزارش هیچ توصیه ای در مورد بیماری زوال عقل ارائه کرد.
خانم سوافر که خود نیز در سن ۴۹ سالگی مبتلا به بیماری زودهنگام زوال عقل تشخیص داده شده است خواستار اقدام در این خصوص است.
وی می گوید: "من یقینا معتقدم که این تفکیک، نقض کامل حقوق بشر من و هر کس دیگری است. بهمین دلیل است که ما دیگر مانند گذشته افراد مبتلا به معلولیت های ذهنی، روانی و جسمی را تفکیک نمی کنیم. ما از نهادهایی که از کودکان یتیم مراقبت می کردند یاد گرفته ایم که مراقبت تحت بازداشت اصولا باعث مراقبت بدتر می شود."
برخی کارشناسان می گویند بخشی از این مشکل مربوط قدیمی بودن بسیاری از مراکز نگهداری از سالمندان در استرالیاست که اکثرشان قبل از انجام تحقیقات دو دهه اخیر در مورد شرایط مناسب نگهداری از افراد مبتلا به دمانس ساخته شده اند.
مرکز نگهداری از سالمندان The Village by Scalabrini در منطقه Drummoyne در غرب سیدنی فقط یک سال قدمت دارد.
این مرکز مدرن طوری طراحی شده است تا ساکنان بتوانند به راحتی در آن حرکت کنند و معماری آن برای سالمندانی که در آن زندگی می کنند و اکثرا ایتالیایی هستند بسیار آشناست.
آپارتمان های این مرکز به صورت فضاهای بزرگ بی روح طراحی نشده اند، بلکه به صورت اتاق خواب هایی با درهای هستند که هر یک رنگی متفاوت دارند و برای افراد به راحتی قابل تشخیص هستند.
دستشویی و حمام این اتاق ها نیز طوری طراحی شده اند که افراد می توانند از روی تخت خود آنها را ببینند.
کریس گراور (Chris Grover) رییس این مرکز است.
وی می گوید: "این محیط طوری طراحی شده است تا به افراد مبتلا به بیماری زوال عقل کمک کند زندگی خوبی داشته باشند. ما محیطی را ارائه می کنیم که شبیه خانه است و سرنخ هایی را برای حافظه ارائه می کند. ما همچنین فعالیت های ساده ای مانند نقاشی را ارائه می کنیم که باعث ترویج رفتارهای مناسب می شود. همچنین روی حافظه آنها درباره محیط هایی که ممکن است به دیدن آنها عادت داشته باشند کار می کنیم."
ریچارد فلمینگ یک روانشناس و مدیر مرکز آموزش دمانس استرالیا در دانشگاه ولونگونگ است.
وی می گوید: "شواهد قوی وجود دارد که نشان می دهد افرادی که در محیط هایی زندگی می کنند که بخوبی طراحی شده است سطح کیفیت زندگی بالاتری دارند، آشفتگی کمتری دارند و کمتر از دارو استفاده می کنند. اکنون مدتی است که چنین شواهدی جمع شده است. این قطعا سطح افسردگی و بی تفاوتی را کاهش می دهد."
در مرکز نگهداری از سالمندان شهر کیاما علائم مختلفی نصب شده است که به سالمندانی که مبتلا به بیماری زوال عقل هستند کمک می کند، از جمله علامت های روی در دستشویی های کتابخانه که به آنها یادآوری می کند باید دستگیره در را به کدام سمت بچرخانند تا در باز شود.
به کارکنان کافی شاپ این مرکز آموزش داده شده است تا به آرامی با این سالمندان صحبت کنند و به آنها وقت لازم را برای صحبت کردن بدهند و از پرسیدن سوال های پشت سر هم خودداری کنند.
مرکز آلزایمر استرالیا شهر کیاما را به عنوان یکی از اولین جوامع سازگار با دمانس استرالیا معرفی کرده است. در حال حاضر حدود ۲۰ جامعه این چنینی دیگر در استرالیا وجود دارد.
دنیس فراست (Dennis Frost) از گروه مشورتی جوامع سازگار با دمانس می گوید شرم مرتبط با این بیماری در حال از بین رفتن است.
وی می گوید: "محیط اینجا همه چیز را برای شما راحت تر می کند. حرکت کردن در اینجا به اندازه جاهای دیگر سخت نیست. الان این باور وجود دارد که کسب و کارها و مردم این شهر به اندازه کافی در مورد دمانس آموزش دیده اند که اگر مشکلاتی داشته باشید بتوانید از آنها کمک بخواهید."
این شهر کوچک به جای این که روی ایجاد مراکز بسته و شهرک های مخصوص افراد مبتلا به بیماری زوال عقل متمرکز شود، تصمیم گرفته است تا یک رویکرد اجتماعی همه گیر را پیش بگیرد.
نیک گاگیسبرگی (Nick Guggisbergy) از شورای شهر کیاما می گوید این شهر از انتخابی که کرده است راضی است.
وی می گوید: "هر استراتژی که پیش بگیرید مزایا و فواید خود را دارد. اما اگر یک مرکز خاص برای افرادی که مبتلا به دمانس هستند طراحی کنید، به نوعی آنها را از جامعه جدا و منزوی کرده اید. بنابراین رویکرد ما این بوده است تا سعی کنیم برای آثار اجتماعی زندگی با دمانس راه حل پیدا کنیم، در حالی که اگر شما یک جامعه تفکیک شده ایجاد کنید، شما باعث ایجاد یک سد می شوید."
