حکومت آلبانیزی وعده سپرده بود که پذیرش سالانه برنامه پناهندگی را به تدریج به نزدیک دوبرابر برساند، اما مدافعان حقوق پناهندگان می‌گویند که اکنون «بسیار بعید» به نظر می‌رسد که کارگر به این وعده کلیدی انتخاباتی خود پابند بماند.
با این‌حال، به گفته وزارت امور داخله، حکومت به «برنامه‌های سخاوتمندانه و انعطاف‌پذیر بشردوستانه و اسکان مجدد» آسترالیا متعهد می‌ماند.
سهمیه برنامه بشردوستانه آسترالیا در سال ۲۰۲۰ توسط حکومت موریسن از ۱۸ هزار و ۷۵۰ جایگاه در سال‌های قبل به ۱۳ هزار و ۷۵۰ ویزه کاهش یافت.
بشنوید:
گفت‌وگوی اس‌بی‌اس دری با دکتر گراهام تام
13:04
حکومت کارگر در اولین بودجه خود برای سال مالی ۲۳-۲۰۲۲، سهمیه این برنامه را در ۱۳ هزار و ۷۵۰ جایگاه نگه داشت و علاوه بر آن، مطابق وعده حکومت پیشین گفت که سالانه ۴۱۲۵ ویزه را به پناهندگان اهل افغانستان اعطا خواهد کرد.
اما در بودجه سال مالی ۲۴-۲۰۲۳ که در ماه می اعلام شد، هیچ یادی از این برنامه نشده است.
حکومت چه می‌گوید؟
وزارت امور داخله می‌گوید که درباره سهمیه این برنامه در سال ۲۴-۲۰۲۳ با سازمان‌های مدافع پناهندگان و مردم عام آسترالیا مشورت کرده و تصمیم خود را به‌زودی اعلام خواهد کرد.
یک سخنگوی این وزارت به اس‌بی‌اس دری گفت: «حکومت از طیف گسترده‌ای از ذی‌نفعان، از جمله سازمان‌های بزرگ، پناهندگان و سازمان‌های بشردوستانه و عموم مردم آسترالیا برای تصمیم‌گیری در مورد برنامه بشردوستانه در ۲۴-۲۰۲۳ نظرخواهی کرد.»
او افزود: «حکومت در نظر دارد که در آینده نزدیک در این باره بیشتر روشنی بیاندازد.»
'فرصتی از دست رفته'
اما مدافعان حقوق پناهندگان دو بودجه گذشته را یک فرصت از دست رفته می‌پندارند و حکومت کارگر را متهم به تعهدشکنی می‌کنند.
دکتر گراهام تام، مشاور سازمان عفو بین‌الملل آسترالیا در امور پناهندگان است. آقای تام به‌تازگی از یک نشست سالانه سازمان ملل در مورد اسکان مجدد پناهندگان در ژنو/جنوا برگشته است.
این مجمع مقامات کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و نمایندگان پناهندگان را برای یافتن راه‌حل‌های اسکان مجدد گرد هم می‌آورد.
دکتر گراهام تام (وسط) با دو تن از نمایندگان سازمان عفو بین‌الملل در ژنو Credit: Supplied/Graham Thom
دکتر تام می‌گوید، بعد از این‌که حکومت نتوانست در جریان هفته پناهنده (۱۸ – ۲۴ جون) تصمیم خود را درباره برنامه بشردوستانه نهایی و اعلام کند، این نشست سازمان ملل فرصت خوبی برای این کار بود.
او به اس‌بی‌اس دری گفت: «ما در ۱۲ ماه گذشته امیدوار بودیم که شاهد اعلام اندازه برنامه بشردوستانه در زمان معمول آن هنگام ارائه بودجه باشیم، زیرا این زمانی است که مشخص می‌شود چه مقدار پول برای برنامه کنار گذاشته می‌شود، اما فراتر از آن‌چه قبلاً می‌دانستیم، در بودجه چیزی مشخص نشد.»
او افزود: «و بعد هم در هفته پناهنده و هم در این نشست امیدوار بودیم که آسترالیا از این فرصت‌ها برای افزایش پذیرش پناهندگان استفاده کند. اما متأسفانه، هنوز چیزی نشنیده‌ایم.»
«بدون نشانه روشنی در بودجه، ما کاملاً مطمئن نیستیم که این پول از کجا می‌آید. بنابراین، ما را کمی نگران می‌کند که حکومت آن‌طور که در وعده‌های انتخاباتی خود گفته بود، متعهد به افزایش میزان پذیرش برنامه نیست.»
بر اساس آمار کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل، در حال حاضر ۳۵.۳ میلیون پناهنده در سراسر جهان وجود دارند و از این تعداد ۲.۴ میلیون نفر نیاز فوری به اسکان مجدد دارند.
دکتر تام گفت: «با این وجود، از این ۲.۴ میلیون نفر، برای کمتر از چهار درصد آن‌ها احتمالاً راه‌حلی پیدا خواهد شد.»
امیدی اندک برای پناهندگان افغانستان
آسترالیا در کل ۲۶ هزار و ۵۰۰ ویزه بشردوستانه را طی چهار سال به پناهندگانی که از رژیم طالبان در افغانستان فرار می‌کنند، اختصاص داده است.
بر اساس آمار وزارت داخله، بین ۱ جولای ۲۰۲۲ و ۳۱ می ۲۰۲۳، در کل ۱۷ هزار و ۲۷۲ ویزه بشردوستانه به متقاضیان پناهندگی در آسترالیا اعطا شده که شامل ۱۵ هزار و ۳۵۰ ویزه فرامرزی و ۱۹۲۲ ویزه داخلی می‌شود.
بر اساس آماری که این وزارت در وبسایت خود منتشر کرده، از زمان سقوط افغانستان به دست گروه طالبان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ تا اواسط می ۲۰۲۳، اندکی بیشتر از ۱۲ هزار ویزه بشردوستانه به اتباع افغانستان اعطا شده‌اند.
این بدان معناست که بیش از ۱۵۹ هزار و ۲۰۰ افغان منتظر در صف پناهندگی آسترالیا باید برای به دست آوردن اندکی بیشتر از ۱۴ هزار ویزه دیگر با هم رقابت کنند.
سخنگوی وزارت امور داخله گفت: «از زمان سقوط دولت در افغانستان، وزارت امور داخله تعداد بی‌سابقه‌ای از درخواست‌ها را برای ویزه پناهندگی و بشردوستانه دریافت کرده است، این بدان معناست که پاسخ‌گویی به آن‌ها بیش از حد معمول طول می‌کشد.»
او افزود: «وزارت‌خانه تعدادی اقدامات اضافی، از جمله اضافه کردن کارکنان در آسترالیا و نمایندگی‌های وزارت در خارج از کشور، را برای رسیدگی به درخواست‌ها انجام داده است.»
«این منابع اضافی منحصراً روی رسیدگی به درخواست‌های اتباع افغانستان متمرکز هستند.»
سخنگوی وزارت گفت که متقاضیان ویزه باید به صورت انفرادی از غربال «ارزیابی‌های دقیق» بگذرند و «در نتیجه، زمان رسیدگی و توانایی وزارت‌خانه برای رسیدگی به درخواست‌های ویزه بشردوستانه می‌تواند بسته به شرایط خاص متقاضی متفاوت باشد، که از آن جمله می‌توان از موقعیت آن‌ها (این‌که در داخل یا خارج از کشورشان باشند)، قابلیت آن‌ها برای سفر کردن، ارائه اسناد، انجام معاینات بیومتریک و سایر ارزیابی‌های صحی و دسترسی آن‌ها به مقامات دولتی آسترالیا اشاره کرد».
اما دکتر تام گفت که برخی از پناهندگان در «موقعیت‌های بسیار مخاطره‌آمیز» انتظار می‌کشند و آسترالیا می‌تواند برای رسیدگی هرچه سریع‌تر به پرونده‌های آن‌ها بیشتر تلاش کند.
