Impotens Blong Weivim Samting long Fes Nesen Pipol

Australia Explained: First Nations weaving - Aboriginal craftswoman splitting pandanus for weaving

Ramingining, Arnhem Land, Northern Territory, Australia, 2005. Credit: Penny Tweedie/Getty Images

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Wan long olgeta olfala kaljarol teknologi we ol fes nesen pipol oli holem taet kasem tede hemi fasen blong weivim ol kaljarol samting. Ol samting we oli weivim ia oli luk naes be fasin blong hao oli mekem, hemi gat bigfala kaljarol valiu.


Key Points
  • Taem yu weivim samting hemi konktem yu wetem kantri mo kalja
  • Taem yu weiv yu save gat sosel koneksen wetem famili mo frens
  • Ol man we oli weive oli save showem aot ol difren stael mo signature blong olgeta thru long ol prodak blong olgeta
  • Olgeta man mo women oli save weivim samting.
Evrisamting we oli weavim hemi gat wan bigfala impotens we hemi konektem man we I weivim wetem kantri mo kalja blong hem.

Blong statem proses ia, fes wan hemi blong karem ol lokol samting olsem ol reeds, barks mo ol plant. Ol samting ia taem oli putum tugeta, I save mekem ol samting olsem ol basket, bowls, rope mo net.

Artist mo same taem educator, Cherie Johnson hemi wan Gomeroi [[Gh-meh-roy]] woman blong Northern NSW mo hemi stap weiv taem hemi gat 16 yia nomo.
AFLW Rd 8 - Yartapuulti v Gold Coast
ADELAIDE, Ostrelia: Wan Indijinis (Fes Nesen) workshop long saet blong weivim samting i tekem ples long wan Precinct Vilij hemia long wan AFLW match. Credit: Kelly Barnes/AFL Photos/via Getty Images

Hemi konektem Pipol

 “Long Inglis yumi singaotem se weaving. Be long lokol lanwij I gat fulap narafala nem blong hem from nomo se yu stap tokbaot proses mo prodak we hemi mekem. Be long western kalja, taem yumi tokbaot weaving hemi abaot kaljarol save, fasen blong save wanem plant stret blong karem, wanem taem stret long yia yu save karem, mo wanem stret taem blong karem kaekae long karen mo fasen blong no spolem kaekae be karem inaf nomo.”

Fasin blong Weivim samthing hemi wan sosel proses.

I gat difren jeneresen oli staon tugeta blong toktok mo talem ol storian mo lanem kaljarol praktis behaen long fasin blong weivim samting, hemia blong mekem nomo se ol fiuja jeneresen oli kontiniu wetem fasin blong weiv, Ms Johnson I talem.

“Blong weiv hemi no blong lanem proses blong hem nomo. Impoten pat nao hemi blong andastanem wanem blong weiv wetem, mo hao blong usum long wan stret fasin. I gat plante samting I pat long proses ia.”   

Fasin blong weivim samting hemi gat difren meaning long evri man.

Yes – Ol man oli weive tu

Luke Russell hemi wan Worimi [[Wa-ri-mee]] custodian long Newcastle eria, hemia long NSW.

Praktis we hemi stap folem hemi long saet blong mekem ol difren tul we ol pupu blong hem oli kivim long hem long saet blong mekem ol samthing olsem kenu, spea blong kasem fis mo fulap narafala tul bakeken.
Blong me fasin blong weiv, hemia long saet blong weivim rop hemi gat wan bigfala impoten samting blong ol man i mas save.
Luke Russell, Wan Man blong Kalja
I no ol woman nomo oli stap weivim samting, ol man tu oli save weiv.

Mr Russell I talem se ol yangfala man tu oli lanem fasin blong weivim samting wetem ol yangfala gel, taem oli smol pikinini nomo ol mama blong olgeta nao oli lanem olgeta kasem taem oli kam ol yang man.
Australia Explained: First Nations weaving -  pandanus palm fibre mats
Credit: Richard I'Anson/Getty Images

Taem yu weiv, yu meditate

Cherie Johnson hemi usum taem blong hem blong weivim samting mo semtaem hemi relaxem tinktink mo helpem yu blong konek.

“Komuniti blong mi I prosesem ol samting olsem ia nao. So taem yumi weivim samting, yumi kam tugeta mo storian. Samtaem insaet long wan ples blong weiv, ol sista oli kam tugeta mo staon mo drink tea tugeta wetem ol narafala sista blong olgeta mo storian.”

Ol difren stael

Ol risos we oli usum blong weiv long hem I no semak long ol difren ples long Ostrelia, wetem hemia, I mekem se ol prodak tu oli no semak.

Be ol man we oli weiv nao oli putu mol difren stael mo signature blong olgeta I go insaet long ol samting we oli mekem, Ms Johnson I talem.

Mo oli usum ol difren kaen kala tu.
So wan man we I luksave I save talemaot se wanem region mo even wan artist I kam long hem taem oli luk kala, stael blong weiv mo ol samting we oli usum
Cherie Johnson, artist mo Kaljarol Tija
Hao wan artist I weivim prodak blong hem, I save kam olsem identity blong showem aot stael mo skill blong hem.
Australia Explained: Fes Nesen - wan woman i weivim wan basket wetem pandanus lif
Credit: Richard I'Anson/Getty Images

Hao blong tekem pat?

Cassie Leatham [[LAY-them]] hemi wan multidisiplinari artist blong Taungurun [[TUNG-a-rong]] mo hemi stap olsem wan masta long saet blong weivim samting.

Hemi stap putum tugeta ol Fes Nesen woksop we olgeta we oli no Fes Nesen oli save kam blong lisen.

“Blong karem tugeta ol pipol we oli no Fes Nesen blong save impotens blong weivim samting mot u se hemi wan samting we ol apu blong mifala oli pasem I kam daon long mifala hemi impoten tumas. Mo tu blong oli luk save kaljarol intellectual raets blong mifala ol Fes Nesen long Ostrelia.”

Blong showem rispek hemi impoten tumas. Eventhough hemi oraet blong sharem save blong yumi, hemi impoten tumas se yumi no stealim mo mekem mane long hem. Mo tu, hemi gud se yumi mas acknowledgem ol fasin mo kalja blong ol Fes Nesen tija blong yumi.

Ol wokshop olsem hemia, oli stap promotem plante thru long ol lokol kaonsel. Yu save lukaotem ol Fes Nesen komuniti we oli stap weiv mo I gat ol festival tu weh oli promotem plante fasin blong weiv, hemia I open blong pablik I save atendem, Cassie Leatham I talem.

Inkrisim visibiliti

”Hemi impoten tumas blong advetisem olsem hemi wan Fes-Nesen aktiviti. Mo blong karem olgeta we oli no Fes-Nesen blong oli kam pat tu mo wok tugeta wetem ol. Wetem ol wokshop mi post plante nao long Instagram blong mi mo samfala taem yumi usum maot nom oblong pasem mesej olbaot.”

Ol samting we oli weivim nao hemi kam popula.

I gat ol exhibition mo sale we I stap tekem ples long ol difren galleries olbaot long Ostrelia, mo samtaem tu long ol fashion runway.

Hemi impoten tumas se ol galleri ia oli showcasem ol difren kalja blong ol Fes Nesen, Ms Laetham I talem.

“Long mainstream, blong wevim samting hemi wan lukluk long ol samting blong bifo, we hemi naoia long present taem, mo mifala olgeta we I stap weiv I kontinu wetem mo tekem blong fijua jeneresen. So taem yu go long ol galleri, olgeta pipol I mas save se wanem we mifala stap mekem hemi long evri ples long Ostrelia, mo hemi gat kaljarol impotens long hem, storian blong usum ol plant. Be evri ples I no semak, I gat difren storian blong talem.”

Share